Είναι εύκολο να υποθέσουμε ότι το Ιράν δεν υπήρξε ποτέ ένας τόπος για μεθυσμένους γλεντζέδες. Οι Δυτικοί φαντάζονται τους Ιρανούςσαν μια ομοιογενή ευσεβή και ταπεινή ομάδα, και έτσι υποθέτουμε ότι η αμπελουργία είναι εντελώς ξένη γι'αυτούς. Αυτή η εικόνα δεν βοηθήθηκε από την πρόσφατη νομοθετική δράση· τον Ιανουάριο, η κυβέρνηση απαγόρευσε την εκτύπωση της λέξης "κρασί" σε όλα τα βιβλία καθώς θεώρησε το ποτό ως στοιχείο μιας "Δυτικής πολιτιστικής επίθεσης". Ωστόσο, η άποψη ότι η κατανάλωση αλκοόλ είναι μια οιονεί βλάσφημη πράξη συσκοτίζει το γεγονός ότι το αλκοόλ και το κρασί ειδικότερα, αποτέλεσαν αναπόσπαστο μέρος του ιρανικού πολιτισμού και της ταυτότητας για χιλιετίες. Πράγματι, οι τρέχουσες εκτιμήσεις δείχνουν ότι οι Ιρανοί καταναλώνουν περίπου 60εκ. λίτρα αλκοόλης κατ 'έτος, παρά την κυβερνητική καταστολή.
Κατά τη διάρκεια της μεθυστικής βασιλείας του Παχλεβί (1925-1979) Ιρανοί ελεύθερα επιδοθεί στην πόση καθώς ήταν νομικά επιτρεπτό να το πράξουν. Ενώ είναι αλήθεια ότι η νομοθεσία ήταν πολύ πιο φιλελεύθερη πριν από την Επανάσταση από ό, τι είναι σήμερα (αρκεί να ρίξουμε μόνο μια ματιά στον δημοφιλή προ-επαναστατικό ιρανικό κινηματογράφο και τις διαφημίσεις της εποχής), η δυναστεία των Παχλεβί δεν ήταν κατά κανένα τρόπο η πρώτη που να ανέχεται ανοιχτά την κατανάλωση αλκοόλ. Πράγματι, τα παλαιότερα γνωστά ίχνη κρασιού από σταφύλια που βρέθηκαν στα βουνά Zagros στο δυτικό Ιράν, χρονολογούνται περίπου 7.000 χρόνια.
Στην Αριανή εποχή (το πρώτο μέρος της δεύτερης χιλιετίας π.Χ. και μετά), λέγεται ότι με το κρασί που του δόθηκε από τον προφήτη Ζαρατούστρα, ο βασιλιάς Vishtaspa είδε το Θεό σε ένα όραμα και έτσι έγινε ο πρώτος προσήλυτος του Προφήτη. Ο Ηρόδοτος αναφέρει ότι το κρασί έπαιζε καθοριστικό πολιτικό ρόλο στην αυτοκρατορία των Αχαιμενιδών (550 - 330 π.Χ.): "Είναι έθιμο τους να συζητούν τα σοβαρότερα θέματα όντες μεθυσμένοι ... και αν όταν είναι νηφάλιοι, εξακολουθούν να εγκρίνουν τις αποφάσεις, δρουν σύμφωνα με αυτές" . Το αντίθετο ήταν επίσης αλήθεια· "Αν έχουν συζητήσει για ένα θέμα, νηφάλιοι, θα αποφασίσουν όταν είναι μεθυσμένοι."
Δεν ήταν,μόνο λόγω της πρακτικής και προφητικής χρήσης του που το κρασί άφησε ένα ανεξίτηλο σημάδι στην ιρανική ψυχή, όμως. Στον απόηχο της Αραβικής εισβολής στο έβδομο αιώνα μ.Χ., το Ιράν βίωσε πιο βαθιά την πολιτιστική αναγέννησή του. Λαχταρώντας μια αναβίωση της κατεσταλμένης Περσικής γλώσσας του και ιρανικού πολιτισμού, οι Σαμανίδες (819-999 μ.Χ.) έγιναν προστάτες των ποιητών που επέφεραν μια αναγέννηση της περσικής λογοτεχνίας.Ο Rudaki εκθείαζε το κρασί, και ο Daqiqi, κάνοντας το ίδιο, εξήρε την πίστη στο Ζωροαστρισμό των προγόνων του και τον Οίκο των Σασσανίδων (224 - 651 μ.Χ.), στον οποίο το κρασί κατέβαινε χωρίς ιδιαίτερο μέτρο. "Τέσσερα πράγματα υπάρχουν αγαπητέ, τα οποία χρειάζομαι τόσο», δήλωσε εξαιρετικά ο Daqiqi. "Το σαν ρουμπίνι χρώμα των χειλιών,ο θρήνος της άρπας, το κόκκινο σαν αίμα κρασί και το θρήσκευμα του Ζαρατούστρα ." Στην λαχτάρα για το ποτό που κάποτε τροφοδότησε την Περσική Αυτοκρατορία, ο ποιητής αποκάλυψε μια αγάπη για το προ-ισλαμικό παρελθόν του Ιράν.
Αργότερα οι ποιητές θα ταυτιστούν με την κρασοκατάνυξη και την κραιπάλη.Τα "Robaiyat" (1048-1131 μ.Χ.)του Ομάρ Καγιάμ είναι μια γιορτή του κρασιού στο πρόσωπο της παροδικότητας. "Πιείτε κρασί,"προέτρεπε ο Καγιάμ , "γιατί για πολύ καιρό κάτω από τη γη θα κοιμάστε".Οι ωδές του Χαφέζ, επίσης , ξεχειλίζουν με αναφορές στο κρασί. "Σιχαίνομαι τον μανδύα του υποκριτή και το ιερό του", παραπονέθηκε. "Πού είναι ο ναός των Μάγων και το αγνό κρασί του;". Κάποιοι μελετητές εικάζουν ότι ο Χαφέζ χρησιμοποιεί το κρασί ως σύμβολο της θείας, όχι επίγειας, μέθης, αλλά οι ζωντανές περιγραφές τόσο του κρασιού όσο και της μέθης δείχνουν μια οικειότητα με το υλικό της πηγής του. Σε τέτοιο βαθμό είχαν αυτοί οι ποιητές εξυψώσει το αλκοόλ που αναμφισβήτητα ήταν η εικόνα που συνδέεται περισσότερο με τη περσική ποίηση.Ο Γκαίτε, ο οποίος, όπως και πολλοί άλλοι Ευρωπαίοι συγγραφείς της εποχής,είχε γοητευτεί από την περσική ποίηση και φιλοσοφία, έγραψε στο "Ανατολικο-δυτικό Ντιβάν": "Hafiz ...για να αγαπώ σαν εσένα, σαν εσένα θα πιω, ας είναι η περηφάνια μου, ας είναι η ζωή μου". Ήταν ένας φόρος τιμής τόσο στον μεσαιωνικό Πέρση σοφό όσο και στην επιλογή του.
Οι ευρωπαϊκές περιγραφές της εποχής των Σαφαβιδών και των Καζαρ του Ιράν (1785-1925) διαλύουν οποιαδήποτε αμφιβολία σχετικά με τη μακροχρόνια ιρανική τάση για το κρασί. Πρωτοπόροι τυχοδιώκτες όπως ο John Ussher,ο Charles James Wills και ο Henry Austen Layard, είπαν πολύ λιγότερα για την ευσέβεια των "μωαμεθανών" στα ταξιδιωτικά τους από ό, τι έκαναν για την ακολασία και την έκκληση των ηθών. Όργια, ημίγυμνες γυναικεία μουσικοί και αλκοόλ ήταν σε «ημερήσια διάταξη», σύμφωνα με τον Ussher. Ακόμη και οι μουλάδες δίδασκαν στους αλλοδαπούς την ιρανική τέχνη της οινοποίησης. Τόσο ερωτευμένοι ήταν με το κρασί οι Ιρανοί που πολλοί από τους ταξιδιώτες οι οποίοι τους συναντούσαν δύσκολα θα μπορούσαν να καταλάβουν ότι ήταν ευσεβείς. "Οι άνθρωποι ήταν ένα γελαστό, απρόσεκτο σύνολο, στερούμενο φανατισμού, που έχουν πράγματι πολύ μικρή σχέση με τη θρησκεία", έγραψε ο Wills. "Σχεδόν όλοι έπιναν κρασί υπερβολικά."
Είτε πρόκειται για θεία αποκάλυψη, τη διοίκηση της αυτοκρατορίας ή απλά για διασκέδαση,οι Ιρανοί έχουν εδώ και καιρό μπεκρουλιάζουν με τοκρασί. Τι θα ήταν η περσική ποίηση χωρίς τους μεθυσμένους στίχους του Καγιάμ και το Μαγικό κρασί του Χαφέζ ; Ποιες αποφάσεις θα είχαν πάρει οι Αχαιμενίδες χωρίς αυτό; Τι θα είχε απομείνει από τα πορτραίτα των ημίγυμνων μεθυσμένων από το κρασί καλλονών των Καζάρ και τις τοιχογραφίες των ανακτόρων των Σαφαβιδών στο Ισπαχάν, τις γεμάτες με σκηνές μεθυσμένων γλεντζέδων, αν δεν υπήρχαν καθόλου οινοχόοι; Η λέξη μπορεί να εξορκιστεί από τα περσικά σχολικά βιβλία σήμερα, αλλά, όσο κι αν προσπαθήσουν ορισμένοι, το κρασί δεν μπορεί ποτέ να βγει από την ιρανική ψυχή. Η ιρανική ιστορία σκιαγραφεί μια πορφυρού χρώματος εικόνα που κάποιοι, ίσως, θα προτιμούσαν να καταπνίξουν.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου