Καθώς το Αφγανιστάν βλέπει μια απροσδόκητη αύξηση στον τουρισμό παρά τα χρόνια σύγκρουσης, χιλιάδες μίλια μακριά, στο Νέο Δελχί, είναι ο πόνος του ξεριζωμού και η «λαχτάρα για την πατρίδα» που ενώνει τους Αφγανούς πρόσφυγες. Την Παγκόσμια Ημέρα Προσφύγων, στις 21 Ιουνίου, αυτό το κοινό αίσθημα νοσταλγίας και ανθεκτικότητας έφερε κοντά εκατοντάδες ανθρώπους από τις κοινότητες προσφύγων του Αφγανιστάν, του Ιράν, της Μιανμάρ και άλλων χωρών, σε μια βραδιά μουσικής και μνήμης που διοργανώθηκε από το The Migration and Asylum Project στο Alliance Française.
Παρότι καλλιτέχνες από διάφορες χώρες ερμήνευσαν κομμάτια από διαφορετικά μουσικά είδη, ήταν το συγκρότημα Salaam, μια ομάδα Αφγανών μουσικών προσφύγων, που μάγεψε το κοινό με τις συγκινητικές qawwalis του. Τραγουδώντας κομμάτια του θρυλικού Αφγανού καλλιτέχνη Farhad Darya και υφαίνοντας παραδοσιακή λαογραφία στη μουσική τους, το συγκρότημα μετέδωσε ένα ισχυρό μήνυμα ειρήνης. Το κοινό κούνησε συγκαταβατικά το κεφάλι, χτύπησε παλαμάκια στον ρυθμό, και πολλοί ένιωσαν μια σπάνια στιγμή «σαν στο σπίτι τους».
Το συγκρότημα Salaam ξεκίνησε το 2013, και τα μέλη του το βλέπουν ως έναν τρόπο να συνδεθούν με την πατρίδα τους και να διοχετεύσουν τα συναισθήματά τους (Φωτογραφία: Alliance Française).
Σε συνομιλία με το indianexpress.com, μέλη του συγκροτήματος μίλησαν για την καλλιτεχνική τους διαδρομή, για το πώς χρησιμοποιούν τη μουσική ως εργαλείο θεραπείας και για να μεταφέρουν το μήνυμα του Αφγανιστάν.
Το συγκρότημα ιδρύθηκε το 2013 από τον Ahmad Haidar Hadis, ο οποίος είχε ιδρύσει νωρίτερα το γκρουπ Yuva Beats το 2010. Ο Hadis ξεκίνησε τη μουσική του πορεία ως έφηβος στο Πακιστάν και έχει πάνω από 20 χρόνια εμπειρίας. Ζήτησε άσυλο στην Ινδία το 2009. Στην πορεία εργάστηκε για την αφγανική τηλεόραση και υπήρξε μέλος του γνωστού αφγανικού συγκροτήματος Nawa.
«Δεν υπήρχε καμία πλατφόρμα για μουσικούς πρόσφυγες στην Ινδία», λέει ο Hadis. «Γι’ αυτό ξεκίνησα το Salaam. Θέλαμε έναν χώρο όπου να διατηρήσουμε τη μουσική, τη γλώσσα και την πολιτιστική μας κληρονομιά».
Η μάνατζερ του συγκροτήματος, Athena, θυμάται τις πρώτες μέρες της ομάδας. Λέει πως οι περισσότεροι που τους συναντούσαν, ήθελαν να ρωτήσουν για τους Ταλιμπάν, για το πώς λειτουργούν και για την «κατάσταση» στην πατρίδα τους. «Το Αφγανιστάν δεν είναι μόνο οι Ταλιμπάν· θέλαμε να δείξουμε στον κόσμο ποιοι είναι οι άνθρωποί μας. Να παρουσιάσουμε τον πολιτισμό μας — η γη μας δεν είναι μόνο πόλεμος, αλλά και πολλά άλλα πράγματα», λέει.
Η Athena εξήγησε πως τα μέλη του συγκροτήματος αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν το Αφγανιστάν τα τελευταία χρόνια λόγω αστάθειας και έλλειψης καλλιτεχνικής ελευθερίας. «Ακόμη και κατά τη διάρκεια της αμερικανικής επέμβασης, οι καλλιτέχνες δεν ήταν ασφαλείς. Η Ινδία ήταν μια φυσική επιλογή λόγω των φιλικών σχέσεων με το Αφγανιστάν και της σχετικής ευκολίας στην έκδοση βίζας και εγγράφων προσφύγων», πρόσθεσε.
Ο κιθαρίστας του συγκροτήματος, Maasih Jafari, είπε ότι η μουσική παραμένει αμφιλεγόμενο ζήτημα στο Αφγανιστάν. «Σε κάποιες περιοχές είναι νόμιμη, σε άλλες θεωρείται χαράμ (απαγορευμένη), ανάλογα με τα πολιτιστικά και θρησκευτικά ήθη της κάθε περιοχής», λέει.
Ο Jafari, αυτοδίδακτος μουσικός, άρχισε να παίζει το 2018 και εντάχθηκε στο Salaam το 2023. Αντλεί έμπνευση από διάφορες πηγές, μεταξύ αυτών οι Hairat, η ιρανική παραδοσιακή μουσική και το έργο του Farhad Darya. «Δεν χρειαζόμαστε ειρήνη μόνο για το Αφγανιστάν — τη χρειάζεται όλος ο κόσμος», είπε.
Θυμούμενος τις ημέρες του ξεριζωμού και της αναζήτησης ασύλου, ο κιθαρίστας Badnashare είπε: «Περνάς από θυελλώδη συναισθήματα· είναι μια δύσκολη εμπειρία. Τα τραγούδια που δημιουργούμε αντανακλούν αυτό το βίωμα. Η μουσική μας δείχνει ζωτικά στοιχεία της φιλίας μεταξύ Αφγανιστάν και Ινδίας».
Η τραγουδίστρια του συγκροτήματος, Madiha Hasiq, είπε: «Όλα μας τα τραγούδια σχετίζονται με την πατρίδα μας, και η μουσική είναι ο τρόπος που παραμένουμε συνδεδεμένοι με το Αφγανιστάν».
Από πρεσβείες έως εκδηλώσεις της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες (UNHCR) και πολιτιστικά φεστιβάλ του Ινδικού Συμβουλίου Πολιτιστικών Σχέσεων (ICCR), το Salaam έχει βρει τον ρυθμό του στη μουσική σκηνή της Ινδίας. Το συγκρότημα βλέπει τη μουσική όχι μόνο ως παράσταση, αλλά ως επιβίωση, ως μορφή συναισθηματικής αποφόρτισης, ως τρόπο να ειπωθούν οι ιστορίες τους.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου