Ο 92χρονος Ννγκουγιέν Βαν Τσιέν φωτογραφίζεται με τα μήκους 5 μέτρων μαλλιά του, τα οποία ισχυρίζεται ότι έχει να κόψει σχεδόν 80 χρόνια. Στο σπίτι του στην επαρχία Τιεν Γκανγκ στο Βιετνάμ, 21 Αυγούστου 2020
Ο Γιόχαν Βόλφγκανγκ φον Γκαίτε (Johann Wolfgang von Goethe, Φρανκφούρτη, 28 Αυγούστου 1749–Βαϊμάρη, 22 Μαρτίου 1832) ήταν παγκοσμίου αναστήματος Γερμανός ποιητής, μυθιστοριογράφος, δραματουργός, θεωρητικός της Τέχνης και φυσιοδίφης.
Η οικογένεια του ήταν μια από τις πιο εύπορες στη Φρανκφούρτη και του προσέφερε πολλές δυνατότητες μόρφωσης. Σε ηλικία 15 χρονών έγραψε τα πρώτα του ποιήματα, τα οποία στη συνέχεια κατέστρεψε. Το 1765 ξεκίνησε σπουδές Νομικής στη Λειψία κατόπιν επιθυμίας του πατέρα του. Παράλληλα με τις σπουδές του ασχολήθηκε με τις εικαστικές τέχνες. Στη Λειψία ήρθε σε επαφή με το έντονο ελληνικό στοιχείο της πόλης. Ως φίλος των Ελλήνων και της Ελλάδας αφιέρωσε πολλά έργα του στην Ελληνική Αρχαιότητα.
Μερικές σκέψεις του για την Ελλάδα και τους Έλληνες:
«Ό,τι είναι ο νους και η καρδιά για τον άνθρωπο είναι και η Ελλάδα για την οικουμένη»
«Απ΄ όλους τους λαούς, οι Έλληνες ονειρεύτηκαν πιο όμορφα τ΄ όνειρο της ζωής»
«Άκουσα στον Άγιο Πέτρο της Ρώµης το Ευαγγέλιο σε όλες τις γλώσσες. Η ελληνική αντήχησε άστρο λαµπερό µέσα στη νύχτα»
«Μελετάτε τον Σέξπιρ, μελετάτε τον Μολιέρο, αλλά προπάντων μελετάτε τους Έλληνες και πάντα τους Έλληνες»
Το 1769 αρρώστησε και επέστρεψε στη Φρανκφούρτη. Την ίδια περίοδο άρχισε να ανακαλύπτει μέσα του και τον ήρωά του Φάουστ. Το 1770 ολοκλήρωσε τις σπουδές Νομικής και παράλληλα παρακολούθησε μαθήματα Ιατρικής, Χημείας και Βοτανικής. Επέστρεψε στη Φρανκφούρτη και ασχολήθηκε με τη δικηγορία. Το 1774, συγκλονισμένος από την αυτοκτονία ενός φίλου του, έγραψε «Τα πάθη του νεαρού Βέρθερου», ένα μυθιστόρημα που λάτρεψε ο Ναπολέων Α΄ και έγινε λάβαρο του ηθικού και πνευματικού κινήματος.
Η Βαϊμάρη υπήρξε σημαντικός σταθμός στη σταδιοδρομία του Γκαίτε, καθώς είχε αναλάβει εκεί καθήκοντα Υπουργού του Δούκα της. Ένα από τα σημαντικότερα έργα του Γκαίτε είναι το «Ταξίδι στην Ιταλία», το οποίο έγραψε κατά τη διαμονή του στη νότια Ιταλία. Μέχρι το 1805 είχε στενή επαφή και φιλία με τον Σίλερ και μια βαθιά φιλία αναπτύχθηκε μεταξύ των δύο ανδρών.
Το 1806 παντρεύτηκε την Κριστιάνε Βούλπιους, με την οποία είχε ήδη από το 1789 έναν γιο, τον Άουγκουστ φον Γκαίτε, τον οποίο γαλούχησε με τα φιλελληνικά του ιδεώδη και ο οποίος αργότερα παντρεύτηκε την επίσης φιλελληνίδα Οθέλλεια.
Ο «Φάουστ», το έργο ζωής του, ολοκληρώθηκε με τον δεύτερο τόμο έναν χρόνο πριν το θάνατο του, το 1832 στη Βαϊμάρη. Οι τελευταίες του λέξεις ήταν: «Φως, περισσότερο φως» ("Mehr Licht!").
To τραγούδιHighway to Hellκυκλοφόρησε το 1979 και από αυτό πήρε το όνομα του ολόκληρο το άλμπουμ τωνAC / DC. Ηχογραφημένο στο Λονδίνο ήταν το πρώτο άλμπουμ του συγκροτήματος που ηχογραφήθηκε εκτός Αυστραλίας.
Στο εξώφυλλό ο Angus Young εικονίζεται φορώντας τη στολή μαθητή και τα κέρατα του διαβόλου. Ορισμένες θρησκευτικές ομάδες το βρήκαν πολύ προσβλητικό και υπήρξαν αντιδράσεις...
Αλλά και η Atlantic Records δεν βρήκε καλή την ιδέα του συγκροτήματος να ονομάσει το άλμπουμ Highway to Hell... Ωστόσο υποχώρησε και όπως αποδείχθηκε, σωστά έπραξε...
Τη φράση Highway to Hell (αυτοκινητόδρομος για την κόλαση) χρησιμοποιούσε συχνά ο κιθαρίστας Angus Young για να περιγράψει τις περιοδείες της μπάντας στην Αμερική.
«Το μόνο που κάναμε είναι να περιγράψουμε το πώς είναι να είσαι στο δρόμο επί τέσσερα χρόνια, όπως ήμασταν εμείς. Πολλά ήταν τα ταξίδια με λεωφορείο και αυτοκίνητο, χωρίς ούτε ένα πραγματικό διάλειμμα. Λοιπόν, ήταν ένας αυτοκινητόδρομος για την κόλαση. Ήταν πραγματικά. Όταν κοιμάσαι με τις κάλτσες του τραγουδιστή δύο ίντσες από τη μύτη σου, αυτό είναι κάτι που μοιάζει πολύ με κόλαση!» είχε πει αστειευόμενος ο Angus Young σε μια συνέντευξή του.
Ωστόσο, υπάρχει μια πολύ πιο ρεαλιστική εξήγηση για τον τίτλο του τραγουδιού. «Highway to Hell» λένε στην Αυστραλία τον Canning Highway που είναι ένας δρόμος που ξεκινά από το Perth και καταλήγει στο λιμάνι Fremantle όπου ζούσε ο τραγουδιστής του συγκροτήματος Bon Scott.
Ο ίδιος σύχναζε σε ένα μπαρ που λεγόταν The Raffles, το οποίο την δεκαετία του ΄70 αποτελούσε δημοφιλές στέκι των ροκάδων. Στο σημείο του μπαρ ο αυτοκινητόδρομος βυθιζόταν απότομα και πολλοί άνθρωποι είχαν σκοτωθεί εκεί οδηγώντας γρήγορα τα αμάξια τους.
Όταν ο Bon Scott έλεγε «είμαι στον αυτοκινητόδρομο για την κόλαση» εννοούσε ότι έκανε το νυχτερινό προσκύνημα στον Canning Highway και το Raffles bar για να ροκάρει και να πιει με τους συντρόφους του.
Το εξώφυλλο του άλμπουμHighway to Hell
Οι στίχοι του τραγουδιού γράφτηκαν από τον Bon Scott σε ένα πούλμαν καθ' οδόν από τη Μελβούρνη για το Περθ. «Διασχίζοντας την πεδιάδα Nullarbor, όταν ο ήλιος δύει είναι σαν μια πύρινη μπάλα. Δεν υπάρχει τίποτα να κάνεις για να περάσει η ώρα, παρά να παίξεις ίσως κανένα χαρτάκι, οπότε πάνω σε μια τέτοια φάση ο Bon εμπνεύστηκε τους στίχους» αποκάλυψε o τραγουδιστής Brian Johnson που διαδέχθηκε τον Bon Scott στο συγκρότημα.
Το τραγούδι βοήθησε το άλμπουμ Highway To Hell να αυξήσει τις πωλήσεις του και να φτάσει πάνω από επτά εκατομμύρια αντίτυπα στην Αμερική. Ήταν το έκτο άλμπουμ των AC / DC αλλά το τελευταίο τους με τον Bon Scott, ο οποίος πέθανε το 1980 από υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ. Βρέθηκε νεκρός στο πίσω μέρος του αυτοκινήτου ενός φίλου του, έξι περίπου μήνες μετά την κυκλοφορία του τραγουδιού!
Το Highway To Hell γράφτηκε από τους Angus Young, Malcolm Young και Bon Scott, με τον Angus Young να πιστώνεται το riff της κιθάρας που έχει μείνει κλασικό. Η μελωδία ωστόσο θα μπορούσε να είχε χαθεί αν ο Bon δεν ήταν μάστορας στο να επιδιορθώνει... κασέτες.
Όπως αποκάλυψε σε μια συνέντευξη του 2003 στο Rolling Stone, ο Angus «ήμασταν στο Μαϊάμι. Ο Malcolm και εγώ παίζαμε κιθάρες σε ένα στούντιο πρόβας, και είπα: "Νομίζω ότι έχω μια καλή ιδέα για μια εισαγωγή". Αυτή ήταν η αρχή του "Highway to Hell". Υπήρχε ένας τύπος εκεί που δούλευε μαζί μας και πήρε την κασέτα και την έδωσε στο παιδί του, και το παιδί του την ξετύλιξε. Όμως Bon την κόλλησε ξανά. Έτσι τουλάχιστον δεν χάσαμε τη μελωδία».
ΙΝFO: Highway to Hell: Kυκλοφόρησε το 1979. Στίχοι: Bon Scott, μουσική: AC / DC.
Highway to Hell
Living easy, living free Season ticket on a one-way ride Asking nothing, leave me be Taking everything in my stride Don't need reason, don't need rhyme Ain't nothing I would rather do Going down, party time My friends are gonna be there too I'm on the highway to hell On the highway to hell
Highway to hell I'm on the highway to hell
No stop signs, speed limit Nobody's gonna slow me down Like a wheel, gonna spin it Nobody's gonna mess me around Hey Satan, paid my dues Playing in a rocking band Hey mama, look at me I'm on my way to the promised land, whoo! I'm on the highway to hell
Ο ποιητήςΝτίνος Χριστιανόπουλοςπέθανε χθες (Τρίτη 11 Αυγούστου) στη γενέθλια πόλη του, τηΘεσσαλονίκη.Ο ίδιος χαρακτήριζε τον εαυτό του «στριμμένο».
Παρά το γεγονός πως θεωρούσε ότι η μελοποίηση υποβιβάζει την ποίηση, είχε δώσει ποιήματά του και είχαν μελοποιηθεί. Ο ίδιος έκανε ιδιαίτερη μνεία στονΜάνο Χατζιδάκικαι τονΣταύρο Κουγιουμτζήαλλά ήταν θυμωμένος με τονΔιονύση Σαββόπουλο, ο οποίος είχε μελοποιήσει το ποίημά του «Τι να τα κάνω τα τραγούδια σας».
Σε συνέντευξή του στη LIFO εξηγούσε: «Παρότι του τα παραχώρησα από αγάπη, ούτε ανέφερε το όνομά μου στον δίσκο, ούτε και με πλήρωσε ποτέ, πράγμα που το θεωρώ ντροπή».
Ένα κείμενό του για τις βραβεύσεις
Ήταν κατά των βραβεύσεων και όταν το 2011 τιμήθηκε με το Μεγάλο Βραβείο Γραμμάτων δεν το παρέλαβε. Γι' αυτή του την απόφαση παρέπεμπε σε κείμενό του στο περιοδικό ΔΙΑΓΩΝΙΟΣ (αρ. 1, Ιανουάριος - Απρίλιος 1979): «Είμαι εναντίον της κάθε τιμητικής διάκρισης, απ' όπου και αν προέρχεται....
Είμαι εναντίον των βραβείων γιατί μειώνουν την αξιοπρέπεια του ανθρώπου. Βραβεύω σημαίνει αναγνωρίζω την αξία κάποιου κατώτερου μου - και κάποτε πρέπει να απαλλαγούμε από την συγκατάβαση των μεγάλων. Παίρνω βραβείο σημαίνει παραδέχομαι πνευματικά αφεντικά - και κάποτε πρέπει να διώξουμε τα αφεντικά από την ζωή μας...
Είμαι εναντίον των χρηματικών επιχορηγήσεων, σιχαίνομαι τους φτωχοπρόδρομους που απλώνουν το χέρι τους για παραδάκι. Οι χορηγίες μεγαλώνουν την μανία μας για διακρίσεις και την δίψα μας για λεφτά, ξεπουλάνε την ατομική ανεξαρτησία μας.
Είμαι εναντίον των σχέσεων με το κράτος και βρίσκομαι σε διαρκή αντιδικία μαζί του. Πότε μου δεν πάτησα σε υπουργείο, και το καυχιέμαι. Η μόνη μου εξάρτηση από το κράτος είναι η εφορία, που με γδέρνει.
Είμαι εναντίον των εφημερίδων. Χαντακώνουν αξίες, ανεβάζουν μηδαμινότητες, προβάλλουν ημετέρους, αποσιωπούν τους απροσκύνητους, όλα τα μαγειρεύουν, όπως αυτές θέλουν. Δεξιές, αριστερές, κεντρώες - όλες το ίδιο σκατό....
Είμαι εναντίον κάθε ιδεολογίας, σε οποιαδήποτε απόχρωση και αν μας την πασέρνουν. Όσο πιο γοητευτικές και προοδευτικές είναι οι ιδέες, τόσο πιο τιποτένια ανθρωπάκια μπορεί να κρύβονται από πίσω τους. Όσο πιο όμορφα τα λόγια τους, τόσο πιο ύποπτα τα έργα τους. Όσο πιο υψηλοί οι στόχοι, τόσο πιο άνοστοι οι στίχοι.
Είμαι, προπάντων, εναντίον κάθε ατομικής φιλοδοξίας, που καθημερινά μας οδηγεί σε μικρούς και μεγάλους συμβιβασμούς. Αν σήμερα κυριαρχούν παραγοντίσκοι και τσανάκια, δεν φταίει μόνο το κωλοχανείο, φταίνε και οι δικές μας παραχωρήσεις και αδυναμίες. Αν πιάστηκε η μέση του οδοκαθαριστή, φταίμε και εμείς που πετούμε το τσιγάρο μας στο δρόμο. Κι αν η λογοτεχνία μας κατάντησε σκάρτη, μήπως δεν φταίει και η δική μας σκαρταδούρα».
Η διάκριση που δέχθηκε
Παρά την αντίθεσή του στις βραβεύσεις, την 1η Ιουνίου του 2011 αναγορεύτηκε επίτιμος διδάκτορας του τμήματος Φιλολογίας της Φιλοσοφικής Σχολής του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης (ΑΠΘ). Δέχθηκε αυτή τη διάκριση. Ο πρώτος λόγος ήταν ότι και ο ίδιος είχε φοιτήσει στο τμήμα Φιλολογίας του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και πήρε πτυχίο του Τομέα Κλασικών Σπουδών. Τον δεύτερο λόγο είχε εξηγήσει μιλώντας στο ΑΠΕ-ΜΠΕ: «Το ξέρω πως παλιότερα έχω δηλώσει ότι δε θα λάμβανα ποτέ βραβείο αλλά αυτό το κάνω για να μιλήσω επιτέλους εγώ για τους ποιητές αυτής της πόλης».
Το Άγαλμα της Ελευθερίας, το γλυπτό που εικονίζει την Ελευθερία ως γυναικεία μορφή, να κρατά στο υψωμένο δεξί της χέρι πυρσό και στο αριστερό μια πλάκα στην οποία αναγράφεται η ημερομηνία «4 Ιουλίου 1776», ημέρα ανεξαρτησίας των Ηνωμένων Πολιτειών, έχει στη βάση του... άρωμα Ελλάδας. Το άγαλμα αυτό δεσπόζει στην νησίδα Λίμπερτυ Άιλαντ (Liberty Island) στην είσοδο του λιμανιού της Νέας Υόρκης.
Το 1903, μετά από πρωτοβουλία της φιλάνθρωπου Τζορτζίνα Σκάιλερ, τοποθετήθηκε στη βάση του αγάλματος πλακέτα που αναγράφει το σονέτο της ποιήτριας και ακτιβίστριας Έμμα Λάζαρους «Ο Νέος Κολοσσός». Είχε γραφτεί το 1883 με σκοπό τη συγκέντρωση χρημάτων για την ανέγερση του αγάλματος. Το ποίημα αντιπαρέβαλε στο αρρενωπό αρχαίο ελληνικό άγαλμα του Κολοσσού της Ρόδου το Άγαλμα της Ελευθερίας ως σύμβολο μητρικής ισχύoς και ισότητας που αντί να στέκεται φρουρός όπως ο αρχαίος Κολοσσός εκείνη, η «Μητέρα των εξόριστων», στέκεται στο λιμάνι καλοσωρίζοντας τους ξένους κραυγάζοντας «με χείλη βουβά» το καλωσήρθες.
Το ποίημα της Λάζαρους που μέχρι σήμερα παραμένει ένα από τα πιο αναγνωρίσιμα ποιήματα της σύγχρονης εποχής, μετέτρεψε το άγαλμα της ελευθερίας από σύμβολο του διεθνούς ρεπουμπλικανισμού, όπως ήταν η πρόθεση του Μπαρτολντί, σε σύμβολο μητρικής φιλοξενίας και ελπίδας για τους απανταχού κατατρεγμένους. Η φράση του ποιήματος «δώστε σε μένα τους φτωχούς, τους καταφρονεμένους σας» έγινε σύμβολο των Η.Π.Α. ως χώρα που προωθεί την ελευθερία και τα τα ανθρώπινα δικαιώματα αλλά και ως χώρα υποδοχής μεταναστών η εργασία των οποίων συνέβαλλε στην ανάπτυξή της.
Δεν μοιάζει με τον μπρούτζινο τον κολοσσό της Ρόδου
Που τα κυρίαρχα σκέλη του σε δυο στεριές πατούσαν·
Εδώ στις πύλες του Ωκεανού τις δυτικές θα στέκει
Μι’ αντρογυναίκα με πυρσό, που αντίς για φλόγα υψώνει
Την αστραπή αιχμάλωτη, και τ’ όνομά της: Μάνα,
Μητέρα των εξόριστων. Από τον φάρο – χέρι της
Φωτοβολάει ως πέρα παγκόσμιο καλωσόρισμα
Και μ’ ένα βλέμμα ήρεμο στ’ απάνεμο λιμάνι
Δεσπόζει που δυο δίδυμες πόλεις το περιζώνουν.
«Κρατείστε εσείς τις τελετές Χώρες Παλιές», κραυγάζει.[Σημ. 1]
«Δώστε σε μένα τους φτωχούς, τους καταφρονεμένους σας
Που τσάκισαν οι συμφορές και λαχταρούν γι’ ανάσα
Ελεύθερη, στείλτε μου εδώ τους ανεμοδαρμένους,
Τους άστεγους, τους ναυαγούς κι όλο τ’ ανθρωπολόι
Που περισεύει ανέλπιδο στις σκυθρωπές ακτές σας.
Πίσω απ’ την πύλη τη χρυσή τη λάμπα μου ανυψώνω».
Το άγαλμα ζυγίζει 228,456 τόνους και το ύψος του, χωρίς τη βάση, είναι 46,5 μέτρα, ενώ με τη βάση είναι 93. Στο εσωτερικό του, 168 σκαλιά επιτρέπουν την άνοδο στο κεφάλι, όπου υπάρχουν 25 παράθυρα, και άλλα 58 στο χέρι, που κρατάει τον πυρσό, ο οποίος το 1986 καλύφθηκε με λεπτά φύλλα χρυσού 24 καρατίων.