https://umano.gr/william-blake-o-poiitis-exereunitis-tis-zois/
Ο Άγγλος ποιητής Γουίλιαμ Μπλέικ, υπήρξε οραματιστής μα, κυρίως, μεγάλος εξερευνητής της ζωής.
Οραματιστής, εξερευνητής της ζωής, επαναστάτης, μεγαλοφυΐα, εκκεντρικός, προφήτης, μυστικιστής, ευφυής «παράφρων»… είναι λίγοι μόνο από τους πολλούς χαρακτηρισμούς με τους οποίους προλογίζουν τον Γουίλιαμ Μπλέικ. Με σιγουριά τολμάμε να πούμε πως ο Γουίλιαμ Μπλέικ υπήρξε ένας τολμηρός επαναστάτης για την εποχή του, με έναν διακαή πόθο μέσα από την τέχνη του να εξερευνήσει τη ζωή.
Ο Γουίλιαμ Μπλέικ είναι ένας από τους σημαντικότερους Άγγλους ποιητές αλλά και ένας από τους διασημότερους στον κόσμο.
Παράλληλα με την ποίηση ασχολήθηκε και με την ζωγραφική, την εικονογραφία και την χαρακτική. Γεννήθηκε στο Σόχο της Αγγλίας το 1757. Πήγε σχολείο ένα μικρό χρονικό διάστημα για να μάθει ανάγνωση και γραφή. Η μητέρα του ανέλαβε την υπόλοιπη εκπαίδευσή του στο σπίτι. Από νεαρή ηλικία είχε μία έφεση στην ποίηση και τη ζωγραφική. Οι γονείς του ενθάρρυναν τα καλλιτεχνικά του ταλέντα και σε ηλικία δέκα ετών ο Μπλέικ γράφτηκε στη σχολή ζωγραφικής του Pars στο Στραντ.
Από νεαρή ηλικία ο Γουίλιαμ Μπλέικ ισχυριζόταν πως έβλεπε οράματα με αγγέλους, τον Χριστό κ.ά. Σε ηλικία δεκατεσσάρων ετών, δούλευε ως βοηθός σε έναν εξαιρετικά σεβαστό χαράκτη. Ωστόσο, ο ίδιος δεν ήθελε να παραμείνει σε αυτή την δουλειά λέγοντας στον πατέρα του «δε μου αρέσει το πρόσωπο αυτού του ανθρώπου, φαίνεται σα να θέλει να κρεμαστεί». Δώδεκα χρόνια αργότερα έμελλε να πραγματοποιηθεί η ζοφερή προφητεία.
Ο Γουίλιαμ Μπλέικ για την εποχή του ήταν για κάποιους εκκεντρικός και για άλλους παράφρων.
Ολοκληρώνοντας την επταετή θητεία του σα μαθητευόμενος στο πλευρό του γνωστού χαράκτη Τζέιμς Μπάσαϊρ, ο Γουίλιαμ Μπλέικ γίνεται επαγγελματίας χαράκτης. Το 1784, μαζί με τη γυναίκα του Κάθριν Μπούτσερ και τον μαθητευόμενό του Τζέιμς Πάρκερ, άνοιξαν ένα τυπογραφείο. Μέσα από αυτό το τυπογραφείο ο Μπλέικ εξέδιδε τα ποιήματά του. Στα περισσότερα χρησιμοποιούσε εικονογραφία, με φωτιζόμενη εκτύπωση που συναντάμε σε πολλά από τα πιο γνωστά του έργα.
Ο ίδιος πίστευε ότι τα κείμενά του ήταν εθνικής σημασίας και ότι θα μπορούσαν να γίνουν κατανοητά από την πλειοψηφία των συνομηλίκων του. Τα έργα χαρακτικής αλλά και τα ποιήματά του, δεν έλαβαν ιδιαίτερη αναγνώριση την εποχή του. Ο Γουίλιαμ Μπλέικ τόλμησε να συνδυάσει την ποίηση με την εικονογραφία, ωστόσο η τέχνη του εκτιμήθηκε από λίγους. Αγνοήθηκε σε μεγάλο βαθμό καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής του και κέρδισε τελικά την ευρεία εκτίμηση μετά από πολλά χρόνια.
Ο Γουίλιαμ Μπλέικ για την εποχή του ήταν για κάποιους εκκεντρικός, για άλλους παράφρων και πέθανε φτωχός το 1827.
Οι επιρροές στα ποιήματα του Γουίλιαμ Μπλέικ ήταν κυρίως από τη Βίβλο.
Ο Μπλέικ έζησε και εργάστηκε στο κέντρο του Λονδίνου, μια εποχή μεγάλων κοινωνικών και πολιτικών αλλαγών που επηρέασαν βαθιά τη γραφή του. Επηρεάστηκε από την Βίβλο αλλά υπήρξε εχθρικός προς την εδραιωμένη εκκλησία. Τέλος, επηρεάστηκε από τα ιδανικά και τις φιλοδοξίες των επαναστάσεων της Γαλλίας και της Αμερικής αλλά και από διανοούμενους όπως ο Jacob Boehme και ο Emanuel Swedenborg.
Από τα πιο φημισμένα του ποιήματα είναι Η Τίγρης, Η Ιερουσαλήμ, Το Λονδίνο, Το δέντρο με το δηλητήριο κ.ά. Από τις πιο γνωστές ποιητικές του συλλογές είναι Τα τραγούδια της αθωότητας, Ο γάμος του Παραδείσου και της Κόλασης, Η Γαλλική Επανάσταση, Το βιβλίο του Λος, Το Βιβλίο της Θελ κ.ά.
Δύο από τα πιο γνωστά ποιήματα του Γουίλιαμ Μπλέικ
Το δέντρο με το δηλητήριο (A poison tree)
Το δέντρο με το δηλητήριο είναι ένα από τα πιο γνωστά ποιήματα του Γουίλιαμ Μπλέικ. Δημοσιεύτηκε για πρώτη φορά στο βιβλίο Τα τραγούδια της εμπειρίας, το 1794.
«Ήμουν θυμωμένος με τον φίλο μου: είπα την οργή μου, η οργή μου έσβησε. Ήμουν θυμωμένος με τον εχθρό μου: δεν το είπα, η οργή μου θέριεψε.
Και την πότιζα με φόβους, νύχτα και μέρα με τα δάκρυά μου. Τη φώτιζα με χαμόγελα και απαλά, δόλια τεχνάσματα.
Εκείνη θέριευε μέρα και νύχτα. Μέχρι που «γέννησε» ένα μήλο φωτεινό. Και ο εχθρός μου το είδε να λάμπει και ήξερε ότι ήταν δικό μου.
Κλεφτά μπήκε στον κήπο μου, όταν η νύχτα είχε ρίξει το πέπλο της. Το πρωί είδα με χαρά τον εχθρό μου να κείτεται κάτω από το δέντρο.»
Λονδίνο (London)
Τα ποιήματα Λονδίνο και Τίγρης είναι από τα διασημότερα του Μπλέικ. Το Λονδίνο δημοσιεύτηκε για πρώτη φορά το 1794 στη συλλογή Τραγούδια της Εμπειρίας.
«Περιπλανιέμαι κατά μήκος κάθε χαρτογραφημένης οδού, κοντά εκεί που κυλά ο χαρτογραφημένος Τάμεσης και παρατηρώ σε κάθε πρόσωπο που βλέπω, σημάδια αδυναμίας, σημάδια συμφοράς.
Σε κάθε κραυγή κάθε ανθρώπου, σε κάθε βρέφους το κλάμα του φόβου, σε κάθε φωνή, σε κάθε απαγόρευση, ακούω τις χειροπέδες που έχει σφυρηλατήσει το μυαλό.
Πώς το κλάμα των καπνοδοχοκαθαριστών, τρομάζει κάθε μαυρισμένη εκκλησία. Και του άμοιρου στρατιώτη ο στεναγμός, κυλάει σαν αίμα στους τοίχους του παλατιού.
Κυρίως όμως στους μεταμεσονύκτιους δρόμους, ακούω πώς της νεαρής πόρνης οι κατάρες ξεσπάνε στο δάκρυ του νεογέννητου βρέφους και καταστρέφουν σαν πανούκλα τη νεκροφόρα του γάμου.»
Μερικά από τα πιο σημαντικά αποφθέγματα του Γουίλιαμ Μπλέικ
Αυτό που μπορεί να είναι σαφές για έναν ηλίθιο δεν είναι άξιο της προσοχής μου.
Μια αλήθεια που λέγεται με κακή πρόθεση νικάει όλα τα ψέματα που μπορείτε να επινοήσετε.
Αν οι πόρτες της αντίληψης «εξαγνίζονταν», κάθε πράγμα θα φαινόταν στον άνθρωπο όπως πραγματικά είναι: άπειρο. Γιατί ο άνθρωπος έχει κλείσει τον εαυτό του τόσο, ώστε να βλέπει τα πάντα μέσα από τις στενές χαραμάδες του σπηλαίου του.
Αυτό που τώρα έχει αποδειχθεί κάποτε ήταν μόνο φαντασία.
Οι δρόμοι της υπέρβασης οδηγούν στο παλάτι της σοφίας.
Με το να γενικεύεις είσαι ηλίθιος. Η εξειδίκευση είναι η μόνη διάκριση της αξίας. Οι γενικές γνώσεις είναι οι γνώσεις που κατέχουν οι ηλίθιοι.
Είναι πιο εύκολο να συγχωρήσεις έναν εχθρό παρά να συγχωρήσεις έναν φίλο.
Στο σύμπαν υπάρχουν πράγματα που είναι γνωστά και πράγματα που είναι άγνωστα και ανάμεσα υπάρχουν πόρτες.
Μια καλή τοπική παμπ έχει πολλά κοινά με μια εκκλησία, εκτός από το ότι η παμπ είναι πιο ζεστή και υπάρχει περισσότερη συζήτηση.
Κεντρική φωτογραφία: by Thomas Phillips, oil on canvas, 1807
Πηγές: Ο γάμος του Παραδείσου και της Κόλασης (εκδόσεις Δαμιανός), Τραγούδια της Αθωότητας (εκδόσεις Ερατώ), Τραγούδια της Πείρας (εκδόσεις Ερατώ), independent.co.uk, poetryfoundation.org, interestingliterature.com, poets.org, bbc.co.uk, william-blake.org, goodreads.com, en.wikipedia.org
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου