Σάββατο 27 Ιουλίου 2019

Η αυτοσχέδια ποίηση της Υεμένης αντιστέκεται στον πόλεμο

https://www.al-fanarmedia.org/2019/07/a-form-of-yemeni-poetry-thrives-in-defiance-of-war/

Σε μια διάσκεψη στο Κάιρο στις αρχές του μήνα, μια ομάδα μελετητών, ποιητών και εκπροσώπων της κυβέρνησης της Υεμένης με έδρα το Aden ξεκίνησε τη διαδικασία να συμπεριληφθεί μια παραδοσιακή μορφή ποίησης από την Υεμένη στο μητρώο της Unesco για την Άυλη Πολιτιστική Κληρονομιά της Ανθρωπότητας.

Μαζί με την επίσημη αναγνώριση, μια αίτηση για εγγραφή στον κατάλογο αποτελεί ένα βήμα προς την κατεύθυνση της διατήρησης των πολύτιμων πολιτιστικών πρακτικών ζωντανών, καθώς η αίτηση πρέπει να περιλαμβάνει ένα «σχέδιο διασφάλισης».

Η Dan Hadrami είναι μια παραδοσιακή μορφή αυτοσχέδιας ποίησης, που συνήθως συνοδεύεται από τραγούδι , χορό και μουσική, που εκτελείται τακτικά σε κοινωνικές συναντήσεις στην περιοχή Hadramawt της νότιας Υεμένης.

"Υπάρχει μια παράδοση δημόσιων ποιητικών διαγωνισμών μεταξύ των Αράβων που χρονολογείται από την προ-ισλαμική εποχή", δήλωσε ο Jean Lambert, ένας από τους διοργανωτές της διάσκεψης και  ερευνητής στο Musée de l'Homme, στο Παρίσι, αναφερόμενος στους θρυλικούς διαγωνισμούς ποίησης που πραγματοποιήθηκαν στο Suq Ukath στη Μέκκα κατά τους αιώνες πριν από τον προφήτη Μωάμεθ. "Αλλά μεταξύ των παραδόσεων που συνεχίζονται, αυτή είναι ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα γιατί παραμένει ζωντανή και έχει τα δικά της συγκεκριμένα τελετουργικά και διαδικασίες".


Η Dan Hadrami εκτελείται σε όλη την Υεμένη και η δημοτικότητά της έχει εξαπλωθεί, με τροποποιημένη μορφή, στην Ινδονησία και τη Μαλαισία . Η Ιρακινή μουσικολόγος Scheherazade Qassim Hassan έκανε ηχογραφήσεις της Dan Hadrami που κυκλοφόρησαν σε compact disc το 1998.

Η λέξη "dan" είναι μια μουσική συλλαβή χωρίς λεκτική σημασία, παρόμοια με τις συλλαβές "do re mi" που χρησιμοποιούνται στην ευρωπαϊκή μουσική ή τη φράση "ya layla" που χρησιμοποιείται σε κάποια είδη αραβικού φωνητικού αυτοσχεδιασμού. Σε μια  παράσταση dan , ένας τραγουδιστής θα τραγουδήσει μια μελωδία χρησιμοποιώντας τη συλλαβή, και οι συμμετέχοντες θα πάρουν τις σειρά για να απαγγείλουν αυτοσχέδιους στίχους εμπνευσμένους από τη μελωδία. Στους στίχους τους, ο Λάμπερτ λέει ότι οι συμμετέχοντες  κάνουν συνήθως ποιητικές παρατηρήσεις για τη ζωή - «άνθρωπος και Θεός, άνθρωπος και μοίρα, σοφία και φιλοσοφία, ευτυχία και δυστυχία».

Διατήρηση μιας πολιτιστικής παρουσίας

Ο Lambert, ειδικός στην παραδοσιακή μουσική της Υεμένης, δήλωσε ότι το κίνητρο για το συνέδριο και για την εκστρατεία να συμπεριληφθεί η Dan Hadrami στο μητρώο της άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς της Unesco ήταν η ανάγκη διατήρησης της παρουσίας της Υεμένης στον διεθνή πολιτισμό σε μια περίοδο κρίσης. 

"Οι φίλοι μου στην Υεμένη υπέφεραν για χρόνια λόγω του πολέμου", δήλωσε ο Λάμπερτ, "αλλά τώρα αρχίζουν να ανακάμπτουν, παρόλο που ο πόλεμος δεν έχει σταματήσει. Λόγω του πολέμου, αισθάνονται, πρέπει να προστατεύσουμε τον πολιτισμό μας, γιατί αυτό θα είναι το καλύτερο εργαλείο για την ανασυγκρότηση της Υεμένης μετά τον πόλεμο. "


Η επιλογή της Dan Hadrami μεταξύ άλλων πιθανών πολιτισμικών μορφών της Υεμένης έγινε, δήλωσε ο Lambert, επειδή η περιοχή Hadrami παρέμεινε συγκριτικά ανέπαφη από τον εμφύλιο πόλεμο της χώρας. Ο Lambert συμμετείχε σε μια προηγούμενη προσπάθεια να προσθέσει μια μουσική μορφή στο μητρώο της UNESCO που αντιπροσωπεύει ένα διαφορετικό μέρος της χώρας: το τραγούδι  Sana'a , μια ομάδα τραγουδιών που τραγουδιόταν σε κοινωνικές συναντήσεις, καταγράφηκε το 2008.

Η ένταξη στο μητρώο της UNESCO για την άυλη πολιτιστική κληρονομιά "είναι μια πολύ μακρά και γραφειοκρατική διαδικασία", δήλωσε ο Lambert. "Μπορεί να χρειαστούν χρόνια."

Η Lucia Iglesias Kuntz, εκπρόσωπος της UNESCO, δήλωσε ότι η συμμετοχή στο μητρώο της Unesco πρέπει να ζητηθεί επισήμως από τις συμμετέχουσες κυβερνήσεις των κρατών. Το κράτος που υποβάλλει την αίτηση, έγραψε σε ένα ηλεκτρονικό μήνυμα, πρέπει να περιγράψει λεπτομερώς τη μορφή και να καθορίσει την αξία της στην πολιτιστική κληρονομιά μιας χώρας.

"Πρέπει επίσης να προετοιμάσουν ένα σχέδιο διασφάλισης, να αποδείξουν ότι οι κοινότητες των επαγγελματιών δίνουν την συνειδητή συναίνεσή τους" για να συμπεριληφθούν στο μητρώο, έγραψε. "Μόλις υποβληθεί η υποψηφιότητα, εξετάζεται από μια επιτροπή εμπειρογνωμόνων αξιολόγησης και η τελευταία λέξη δίνεται από τη Διακυβερνητική Επιτροπή για τη Διαφύλαξη της Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς, ανεξάρτητο όργανο που συνεδριάζει μια φορά το χρόνο".

Επιφυλακτική υποδοχή 

Στην περίπτωση της Dan Hadrami, η αίτηση υποστηρίζεται από την διεθνώς αναγνωρισμένη κυβέρνηση της Υεμένης, η οποία σήμερα εδρεύει στη νότια πόλη του λιμανιού Aden. Στη διάσκεψη του Καΐρου συμμετείχε ο Marwan Dammaj , υπουργός πολιτισμού στη διοίκηση με έδρα το Aden.

Η Najwa Adra , ειδικός του πολιτισμού της Υεμένης στην Αυστριακή Ακαδημία Επιστημών, υποδέχτηκε επιφυλακτικά  το σχέδιο που συμπεριέλαβε την Dan Hadrami στο μητρώο της Unesco.

«Όλα εξαρτώνται από το τι συμβεί μετά τη σύγκρουση», είπε. "Εάν υποβάλλουν αίτηση στην Unesco, ποια χώρα υποβάλλει την αίτηση;"

"Σε αυτήν την τρέχουσα σύγκρουση," δήλωσε η Άντρα, "οι παραδόσεις κρατιούνται σε εκπληκτικό βαθμό. Όλοι αναμέναμε να διαλυθούν οι παραδόσεις με τον πόλεμο, αλλά φαίνεται ότι τα μέρη της Υεμένης που είναι τα πιο ανθεκτικά είναι εκείνα που έχουν κρατήσει τις παραδόσεις τους ».

"Σε πολλά μέρη του νότου παραμένουν παραδόσεις παρά την  - ή αντιστεκόμενες στη - σύγκρουση. Είναι σαν ένας τρόπος αντιμετώπισης », είπε. "Οι πρακτικές που είχαν πεθάνει έχουν αναζωογονηθεί. Είναι ένας τρόπος να επιβεβαιώσεις την ταυτότητά σου μπροστά στη γεωπολιτική απειλή ».

Εξέφρασε επίσης την ελπίδα ότι τα πανεπιστήμια της Υεμένης θα δώσουν μεγαλύτερη προσοχή από ό, τι κάνουν τώρα στην πολιτιστική κληρονομιά της χώρας. «Οι διαλέξεις σχετικά με την κληρονομιά στα πανεπιστήμια», γράφει σε ένα ηλεκτρονικό μήνυμα, «θα μπορούσαν να βοηθήσουν στην ανάπτυξη ενός διαλόγου μεταξύ των πολιτικών ιθυνόντων και των νέων σχετικά με την αξία της διαφύλαξης αυτών των παραδόσεων».

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου