Τον περασμένο Μάιο, η Ένωση Παγκόσμιας Λογοτεχνίας του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης διοργάνωσε σεμινάριο αφιερωμένο στην ποίηση του Λιβανέζου ποιητή Jawdat Haydar (1905-2006) ως "Πρόσκληση για Ανοχή και Συνοχή".
Το ενδιαφέρον του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης για την ποίηση του Haydar ακολουθεί σεμινάρια που διεξάγονται σε όχι λιγότερο διακεκριμένους θεσμούς, όπως η Βιβλιοθήκη του Κογκρέσου στην Ουάσινγκτον και η Βιβλιοθήκη της Αλεξάνδρειας, όπου ο Ahmed Abdel Moaty Hegazi και ο Hassan Teleb, μεταξύ άλλων λαμπρών ομιλητών,συζήτησαν την καθολικότητα της ποίησης του Haydar και του ποιητικού του οράματος.
Περιττό να πούμε ότι στο Λίβανο είναι ένας διάσημος ποιητής γνωστός ως «Σαίξπηρ των Αράβων». Τα ποιήματά του περιλαμβάνονται στα σχολικά προγράμματα, είναι χαραγμένα σε μια πλάκα στο ναό Baalbek,είναι θέμα ακαδημαϊκών εκδηλώσεων σε όλα τα μεγάλα πανεπιστήμια και τραγουδιούνται από διάσημους τραγουδιστές.
Το ταξίδι που οδήγησε την ποίηση του Haydar στην Οξφόρδη ξεκίνησε πριν από περίπου εκατό χρόνια. Οι Haydar ήταν γνωστοί για τον έντονο πατριωτισμό τους και ο πατέρας και ο αδελφός του εξορίστηκαν στην Ανατολία από τους Οθωμανούς ενώ αυτός παρέμεινε πίσω στο Baalbek μαζί με τη μητέρα του. Όταν αυτή πέθανε το 1915, ταξίδεψε μόνος του, ένα άφραγκο παιδί ηλικίας 9 ετών, για να βρει την οικογένειά του στην εξορία . Σε νεαρή ηλικία, βίωσε τους πόνους της απώλειας, των χωρισμών, του εκτοπισμού και της κατοχής.
Τίποτα από αυτά δεν μετατράπηκε σε ξενοφοβία ή μίσος για τον άλλο. Τα πρώτα του βάσανα, καθώς και εκείνα που αντιμετώπισε ως μεγαλύτερος- η γαλλική κατοχή, ο εμφύλιος πόλεμος στο Λίβανο, οι θάνατοι της συζύγου του, του γιου και του αδελφού του και όλα όσα συνέβαιναν στον αραβικό κόσμο - διαμόρφωσαν αυτό που θα γινόταν η φιλοσοφία του της ειρήνης και της καθολικής αγάπης.
HJ
Κατά την επιστροφή του από την εξορία, ερωτεύτηκε την αγγλική γλώσσα όταν την άκουσε να ομιλείται από Βρετανούς στρατιώτες στο Baalbek. Έκανε μαθήματα, και στη συνέχεια γράφτηκε στο Αμερικανικό Πανεπιστήμιο στη Βηρυτό.
Από εκεί πήγε στο Τέξας, όπου έρχεται σε επαφή με όλα όσα ήταν αξιοθαύμαστα στην αμερικανική ζωή: τη ζεστασιά του λαού, τη ζωή του κολλεγίου και, το σημαντικότερο, τις αξίες της ελευθερίας και της δημοκρατίας. Παρόλο που είχε τη δική του καριέρα, διατηρώντας σημαντικές θέσεις στην Εταιρεία Πετρελαίου του Ιράκ, η ποίηση - γραμμένη κυρίως στα αγγλικά - ήταν το μέσο μέσω του οποίου εξέφραζε τους διαλογισμούς για τη ζωή και κατάφερνε πάντα να δημιουργεί χρόνο για αυτή παρά την απαιτητική δουλειά και την μεγάλη οικογένειά του.
Αν και δεν ήταν η κύρια ανησυχία του να δημοσιεύσει την ποίησή του και να αποκτήσει φήμη, η φωνή του τελικά έφτασε στην Αμερική, όπου το Vantage Press δημοσίευσε επιλογές των ποιημάτων του στο Shadows το 1988. Ακολούθησαν κι άλλες ανθολογίες: Echoes and Voices(Αντίλαλοι και Φωνές) από το World Publishing House στη Βηρυτό και 101 Ποιήματα από το Vantage Press ξανά.
Το εύρος των θεμάτων του είναι εκπληκτικό, αλλά το γενικό μήνυμα δεν άλλαξε ποτέ. Η αναταραχή στη Μέση Ανατολή τον οδήγησε να υποστηρίξει την ελευθερία και τη δημοκρατία και να καταγγείλει την αδικία των πολεμοκάπηλων υπερδυνάμεων. Ωστόσο, δεν έχασε ποτέ το βασικό θέμα: Τον άνθρωπο. Διαμαρτυρόταν ενάντια στο θείο Σαμ, αλλά αποκαλούσε το Τέξας "αγαπημένο σπίτι", λόγω της ζεστασιάς των Lee και Jack, των Αμερικανών φίλων του. Αρχικά αναγνωρίστηκε ως ποιητής που ζήτησε τη συμφιλίωση Ανατολής / Δύσης, τώρα όλο και περισσότερο μελετάται ως προφήτης της παγκόσμιας ειρήνης. Ο Haydar διερεύνησε τις δύο πτυχές της ανθρώπινης φύσης - την ικανότητα για καταστροφή και για καλό - και πίστευε ότι η καλή πλευρά του ανθρώπου θα κέρδιζε.
Η σωτηρία είναι δυνατή μέσω της συγχώρεσης, όπως λέει στο "Shiva":
Σίβα, έλα στο Θεό που θα συγχωρήσει το έγκλημά σου
Ήρθε η ώρα να μετανοήσεις, ήρθε η ώρα σου.
(Shiva, come to God who ll forgive your crime
It s time to be comepentent, it s your time.)
Ο Θεός Jaydar αναφέρεται εδώ είναι ένας παγκόσμιος Θεός της ειρήνης και της συγχώρεσης, ένας Θεός ο οποίος, όπως αφηγείται εκτενώς ο Haydar, ξεπερνά τη φυλή, την εθνικότητα, τα όρια και τους περιορισμούς. Η ικανότητα να συγχωρούμε, να αγαπάμε όλα τα πλάσματα του Θεού εξίσου, όπως και ο Αρχαίος ναυτικός του Coleridge, μας δίνει εσωτερική ειρήνη. Η συγχώρεση και η ειρήνη πάνε χέρι-χέρι. Ο Haydar,όπως αρμόζει, αφιερώνει τα 101 Ποιήματα σε "όλους τους λάτρεις της ειρήνης στον κόσμο".
Η συνοχή και η ανοχή που αποτέλεσαν το αντικείμενο του σεμιναρίου του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης, και που αποτελούν τη φιλοσοφία της ποίησης του Haydar, προέρχονται από το εσωτερικό του ατόμου και σαν ένα είδος μικρού κυματισμού απλώνεται για να αγγίξει ανοιχτές καρδιές οπουδήποτε κι αν βρίσκονται. Είναι ένα ευεργετικό μάθημα να μάθουμε σε έναν κόσμο που σπαράσσεται από φανατισμό, μίσος και βία και θα κάναμε καλά να λάβουμε σοβαρά υπόψη αυτό το κάλεσμα.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου