Ηλίας Τσιάρας
Οι λάτρεις του τρόμου, και φαντάζομαι πως οι περισσότεροι θα είστε τέτοιοι, αλλιώς μάλλον τριγυρνάτε σε λάθος webzine, δεν είναι όλοι ίδιοι, όπως ακριβώς και οι υπόλοιποι άνθρωποι εξάλλου. Άλλοι ενθουσιάζονται με οποιαδήποτε νύξη αποκρυφισμού, άλλοι τρελαίνονται με τα βαλτοτόπια της Φλόριντα και τους εκφυλισμένους rednecks που κάνουν συλλογή από θανάσιμα εργαλεία κήπου, κάποιοι, πιο σοφιστικέ, θεωρούν τον Lovecraft τον σπουδαιότερο ανθρωπολόγο που έζησε ποτέ και τη λατρεία των Μεγάλων Παλαιών την πιο αρχαία μυστική αίρεση στον κόσμο. Άλλοι πίνουν νερό, ή καλύτερα κρασί, κόκκινο πάντα, σε οποιοδήποτε βιβλίο ή ταινία έχει βρικόλακες (με εξαίρεση πάντα το Twilight, δεν θα βαρεθώ ποτέ να το γράφω), ενώ κάποιοι θέλουν απλώς αίμα και ευφάνταστα φονικά. Όχι πολλά χρόνια πριν, όλα αυτά τα τόσο διαφορετικά υποείδη, τσουβαλιάζονταν υπό την -εντελώς λανθασμένη- ομπρέλα του “θρίλερ”, ιδίως σε ό,τι αφορά τον κινηματογράφο. Επειδή όμως εμείς εδώ στη nyctophilia παίρνουμε στα σοβαρά κάτι τέτοιες παρανοήσεις, σήμερα θα μιλήσουμε με ένα λιγάκι παραγνωρισμένο subgenre του horror, το λεγόμενο quiet horror. Αν και μεταφραστής, λέω να μην πέσω στην παγίδα να τολμήσω μια απόδοση στη γλώσσα μας, αλλά να προχωρήσω απευθείας στο παρασύνθημα.
Τι είναι το quiet horror;
Πρόκειται για ένα υποείδος της Λογοτεχνίας Τρόμου που έχει τις ρίζες του στον Γοτθικό Τρόμο, χωρίς όμως να περιορίζεται από το χωροχρονικό πλαίσιο της Βικτοριανής Αγγλίας ή της Βόρειας Αμερικής των περασμένων αιώνων. Δεν υπάρχουν υπερφυσικά τέρατα ή οικογενειακές κατάρες που ταλανίζουν για γενεές κάποιον ξεπεσμένο οίκο ευγενών ή καλύτερα, εάν υπάρχουν, δεν κατέχουν πρωταγωνιστικό ρόλο στην πλοκή. Θα μπορούσαμε να πούμε πως το quiet horror περπατά χεράκι-χεράκι με το νέο σχετικά λογοτεχνικό κύμα του λεγόμενου new weird, με μερικές όμως καίριες διαφορές. Στα έργα που εντάσσονται στο είδος του quiet horror, πρωταρχικό ρόλο παίζει η απόκοσμη ατμόσφαιρα, η οποία χτίζεται αργά, σελίδα τη σελίδα, καρέ το καρέ. Κάποιες περίεργες λεπτομέρειες αρχικά θα παραξενεύσουν τον αναγνώστη (ή τον θεατή), θα τον βάλουν σε σκέψεις πως κάτι δεν πάει καλά. Σταδιακά, οι λεπτομέρειες αυτές θα εμφανίζονται όλο και πιο συχνά, θα πολλαπλασιαστούν μέχρι που νομοτελειακά θα κυριαρχήσουν στη ζωή των πρωταγωνιστών, οι οποίοι άξαφνα θα βρεθούν εγκλωβισμένοι σε μια τρομακτικά αφύσικη κατάσταση.
Το quiet horror παίζει με τις αισθητηριακές διόδους του πρωταγωνιστή, κάνοντας τον πρώτα να αμφισβητεί οτιδήποτε αντιλαμβάνεται με τις αισθήσεις του (“Γιατί δεν ακούγεται κάποιο πουλί να κελαηδά; Το δάσος υποτίθεται πως είναι γεμάτο από δαύτα.” ή “Τι είναι αυτή η παράξενη αψιά μυρωδιά που έρχεται από τη σοφίτα; Γιατί δεν τη μυρίζουν οι άλλοι;“) οδηγώντας τον στη συνέχεια στην τρέλα και την πεποίθηση πως το μυαλό του δεν είναι πλέον σε θέση να διαχωρίσει τι είναι πραγματικό και τι όχι. Εκεί κρύβεται άλλωστε και ο πραγματικός τρόμος, κάτι που γνώριζαν πολύ καλά και οι μετρ του είδους Edgar Allan Poe και H.P. Lovecraft μεταξύ πολλών άλλων συγγραφέων που με τα έργα τους θέλησαν να εξερευνήσουν στο έπακρο την ανθρώπινη ψυχοσύνθεση.
Τι να διαβάσω από quiet horror;
Μια πολύ απλή αναζήτηση στο διαδίκτυο ή στη δημοφιλή εφαρμογή Goodreads θα σας λύσει την απορία πολύ πιο αναλυτικά απ’ ό,τι θα μπορούσα να κάνω ο ίδιος. Θα μου επιτρέψετε όμως να σταθώ σε ορισμένες προτάσεις που θεωρώ κάπως πιο αντιπροσωπευτικές του συγκεκριμένου ατμοσφαιρικού υποείδους της Λογοτεχνίας Τρόμου.
Πρώτο στη λίστα, το μυθιστόρημα The Green Man του Kingsley Amis. Το προτείνει ως το πλέον χαρακτηριστικό έργο quiet horror ο γνωστός και μη εξαιρετέος Ramsey Campbell, δεν μπορεί, κάτι θα ξέρει κι αυτός! Δεύτερο, η συλλογή διηγημάτων Let the Old Dreams Die, του αγαπημένου Σουηδού John Ajvide Lindqvist, πιο γνωστού για το αριστούργημα Let the Right One In (Άσε το Κακό να Μπει, αν δεν το έχετε διαβάσει, κάντε το, είναι εκπληκτικό). Και τελευταίο ένα βιβλίο από τον Ramsey Campbell, The Searching Dead.
Η αλήθεια είναι πως η λογοτεχνία, όπως και κάθε άλλη μορφή τέχνης, δεν είναι -δεν πρέπει να είναι- στατική, αλλά αλλάζει και προσαρμόζεται στα τεκταινόμενα και τις απαιτήσεις της κάθε εποχής. Αυτό δεν σημαίνει πως αγνοούμε επιδεικτικά όλα τα έργα του παρελθόντος, αλλά πως φροντίζουμε να ενημερωνόμαστε για τις νέες τάσεις, και φυσικά, να δίνουμε στις φρέσκες προσπάθειες τις ευκαιρίες που τις αξίζουν. Ίσως μετά από χρόνια να είμαστε σε θέση να περηφανευόμαστε πως είχαμε διαβάσει κάποιο βιβλίο πολύ πριν αυτό χαρακτηριστεί ως κλασικό. Η nyctophilia θα βρίσκεται πάντα στη διάθεσή σας για να σας ανοίγει ακόμα περισσότερο τους αναγνωστικούς σας ορίζοντες.
Πηγές
horroroasis.com
litreactor.com
vanessakeccles.com
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου