Απραγματοποίητα όνειρα

Κι αν τα όνειρα 

δε γίνανε αληθινά

τι μ'αυτό;Ποια η ζημιά;

Τι κακό να πάθεις 

που κάτι που ποτέ 

αληθινό δεν ήταν 

παρέμεινε του μυαλού

ένα παιχνίδι;Τα όνειρα 

τα ματαιωμένα,γλυκύτερα

μου φαίνονται,από αυτά 

που έγιναν πραγματικότητα.

Θα μπορούσα να ζήσω με τα ζώα

poetry-chaikhana
Νομίζω ότι θα μπορούσα να γυρίσω και να ζήσω με τα ζώα, είναι τόσο ήρεμα και αυτάρκη, 
στέκομαι και τα κοιτάζω για πολύ. 

Δεν ιδρώνουν και δεν κλαψουρίζουν για την κατάστασή τους, 
δεν κάθονται ξύπνια στο σκοτάδι να κλαίνε για τις αμαρτίες τους, 
δεν με κάνουν να αρρωσταίνω συζητώντας τα καθήκοντά  τους στο Θεό, 
ούτε  ένα δεν είναι δυσαρεστημένο, ούτε ένα δεν έχει παραφρονήσει  με τη μανία της κατοχής αγαθών, 
Ούτε ένα δεν γονατίζει στο άλλο, ούτε για το είδος του που έζησε πριν από χιλιάδες χρόνια, 
ούτε ένα δεν είναι αξιοσέβαστο ή δυστυχισμένο σε όλη τη γη.


Walt Whitman

Μια γλυκιά πατάτα

poetry-chaikhana

Από όλα τα ζωντανά πράγματα  
θα ήθελα να είμαι μια γλυκιά πατάτα, 
μόλις ξεθαμμένη.

Shinkichi Takahashi

Δύο ζητιάνοι

poetry-chaikhana

Δύο ζητιάνοι 
μοιράζονται ένα γεύμα  που τους δόθηκε 

Η νέα σελήνη λάμπει έντονα

Κο-Ουν

Ιαπωνέζα κινηματογραφίστρια δίνει μια νέα οπτική σε έργο του Λευκάδιου Χερν

Η Kiki Sugino είναι από μια αυξανόμενη ομάδα γυναικών κινηματογραφιστών στην Ιαπωνία. Αλλά η διαφορά μεταξύ της Sugino και άλλων επιτυχημένων  sempai (ανώτεροι, όπως είναι γνωστοί) είναι ότι ενώ οι περισσότεροι έχουν εργαστεί μόνο πίσω από την κάμερα, αυτή ξεκίνησε την καριέρα της μπροστά της.

Η ομάδα της  Sugino περιλαμβάνει μια επιτυχημένη  sempai όπως η Shimako Sato , σκηνοθέτιδα της επιτυχημένης σειράς  θρίλερ Unfair, και τη Naomi Kawase , τακτική του Φεστιβάλ Κινηματογράφου των Καννών.

Ενώ ήταν φοιτήτρια οικονομικών στο Πανεπιστήμιο του  Keio, ένα διάσημο ιδιωτικό κολέγιο στο Τόκιο, η Sugino αποφάσισε να σπουδάσει στη Νότια Κορέα. Ήταν μια ασυνήθιστη επιλογή για τους περισσότερους Ιάπωνες φοιτητές, αλλά μια φυσική για τη Sugino, μια που η ίδια είναι κορεατικής καταγωγής.

Το 2005, έκανε το ντεμπούτο της σε ένα τμήμα από τα τρία μέρη της ανθολογίας One Shining Day σε σκηνοθεσία Κιμ Σουνγκ-χο και  σύντομα  εμφανιζόταν σε ταινίες σε όλη την Ασία. Το 2011, το Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου του Τόκιο παρουσίασε ένα τμήμα των ταινιών της με τον τίτλο Η Μούσα του Indie κινηματογράφου της Ασίας.

Μέχρι τότε η  Sugino είχε ήδη εμπλακεί και  στη παραγωγή, συμπεριλαμβανομένης της μαύρης κωμωδίας του Koji Fukada ,Hospitalité(2011) , νικητής του βραβείου Καλύτερης Ταινίας στην ενότητα του φεστιβάλ Ιαπωνικά Μάτια.

Το 2014 σκηνοθέτησε την πρώτη μεγάλου μήκους ταινία της,την Ελεγεία του  Κιότο , παίζοντας (με ένα χοντρό  κοστούμι ) μια θορυβώδη υπέρβαρη γυναίκα που καταπιέζει τον  κλαψιάρη φίλο της.

Προσθήκη λεζάντας

Αυτή την εβδομάδα, η Sugino επιστρέφει στη δράση, τόσο πίσω όσο και μπροστά από την κάμερα, με τη Γυναίκα  του Χιονιού- βγαίνει στις κινηματογραφικές αίθουσες σε όλη την Ιαπωνία από τις 4 Μαρτίου αφού  έκανε την παγκόσμια πρεμιέρα της στο φεστιβάλ του Τόκιο πέρυσι.

Η Sugino πρωταγωνιστεί - και εκπλήσσει για άλλη μια φορά - την  ηρωίδα του τίτλου σε μια ταινία που είναι ριζικά διαφορετική τόσο στην ιστορία και την εκτέλεση.

Βασισμένη σε μια ιστορία του Λευκάδιου Χερν που δημοσιεύθηκε το 1904 στη συλλογή του Kwaidan: Ιστορίες και Μελέτες Παράξενων Πραγμάτων , η ιστορία της Γυναίκας του Χιονιού αρχίζει σαν την αρχική έκδοση: Δύο ξυλοκόποι - ένας νεαρός και ένας γέρος και τραυματίας -βρίσκουν  καταφύγιο από μια χιονοθύελλα σε μια καλύβα στο βουνό.

Κατά τη διάρκεια της νύχτας ο νεότερος άνθρωπος ξυπνά και βλέπει  μια περίεργη, με χλωμό πρόσωπο  γυναίκα (Sugino) να πλανάται πάνω από το σύντροφό του - και ήσυχα να ρουφά τη ζωή του. Γυρνώντας προς τον παγωμένο από φόβο  επιζώντα, λέει: «Θα σε λυπηθώ, αλλά αν το πεις σε κανέναν, θα πάρω τη ζωή σου.»

Αυτό μπορεί να ακούγεται σαν σκηνικό  για ταινία  τρόμου, αλλά η ταινία παίρνει μια άλλη κατεύθυνση εντελώς: ο επιζών ξυλοκόπος, Minokichi (Munetaka Aoki), αργότερα συναντά μια μυστηριώδη ξένη, τη Yuki (η Sugino και πάλι), η οποία μοιάζει με τη Γυναίκα του Χιονιού - και την  σύζυγό του.

Εκτυλίσσεται σε μια εναλλακτική πραγματικότητα που συγχωνεύει την πρώτη μεταπολεμική Ιαπωνία και τη σύγχρονη (ή κοντινή  μελλοντική) κοινωνία, η ιστορία εξερευνά μια σειρά θεμάτων, από τις κοινωνικές διακρίσεις τις μυστικές σχέσεις μεταξύ των γενεών, καθώς η έφηβη κόρη της Yuki (Mayu Γιαμαγκούτσι) αναλαμβάνει τις θανατηφόρες δυνάμεις, αν όχι και την αινιγματική προσωπικότητα, της μητέρας της.

«Δεν ήθελα να κάνω μια ταινία τρόμου», δήλωσε η Sugino σε πρόσφατη συνέντευξή της στα κεντρικά γραφεία του Τόκιο του King Records, ενός από τους παραγωγούς της ταινίας. «Όταν διάβασα την αρχική ιστορία, δεν είχα την εντύπωση ότι ήταν τρόμου ακριβώς. Φυσικά, υπάρχει το στοιχείο [στην ταινία], αλλά ήθελα να μιλήσω πιο σοβαρά για τη σχέση μεταξύ της ανθρωπότητας και της φύσης, για τη Γυναίκα του Χιονιού ως σύμβολο του πνευματικού, δηλαδή, ως εκπρόσωπο αυτού που δεν  μπορούμε να δούμε με γυμνό μάτι.»

Η Sugino τονίζει επίσης τη σύγχρονη σημασία της ιστορίας, στην οποία είναι συν-σεναριογράφος. «Έγραψα τον Minokichi ως ένα τυπικό σύγχρονο πρόσωπο », λέει. «Σκέφτεται τη γυναίκα του χιονιού  ως ένα είδος εξωπραγματικής παρουσίας. Δηλαδή, δεν μπορεί να την ορίσει.

«Όταν κοιτάζω την Αμερική τώρα, βλέπω ανθρώπους που προσπαθούν να καθορίσουν τους άλλους», συνεχίζει, «αλλά μπορείτε να οδηγηθείτε σε μια επικίνδυνη κατεύθυνση έτσι. Είναι επικίνδυνο να προσπαθήσεις να καθορίσει τους ανθρώπους ως αυτή την ομάδα ή εκείνη».

Ως κάποια που έχει συναντήσει διάφορους πολιτισμούς σε ολόκληρη την καριέρα της, η Sugino πιστεύει ότι «οι άνθρωποι είναι όλοι συνδεδεμένοι.» «Τα ανθρώπινα όντα δεν είναι κάτι που μπορείτε να τα βάλετε σε ξεχωριστά κουτιά», προσθέτει.

Την ίδια στιγμή, η Sugino βλέπει παραλληλισμούς μεταξύ της Γυναίκας του Χιονιού  και άλλες ασιατικές απεικονίσεις του υπερφυσικού: «Στην Ταϊλάνδη,ο Απιτσατπόνγκ Βεερασεθάκουλ κάνει ταινίες με τον ανιμισμό ως θέμα. Μπορεί να απεικονίζω έναν κόσμο κοντά στον δικό του. Οι σύγχρονοι άνθρωποι παραβλέπουν το πνευματικό, το αόρατο, αυτό που δεν φαίνεται  που όμως  είναι τόσο σημαντικό.»

Η Sugino λέει πως η ίδια κατάλαβε αυτή τη σημασία παίζοντας τη Γυναίκα του Χιονιού . «Ένιωσα ότι τα αθέατα πράγματα είναι μέσα μου, όχι κάπου έξω. Το ακατανόητο, το μυστήριο, το αινιγματικό, όλα υπάρχουν μέσα μου. Ήθελα να τα απεικονίσω ως κάτι οικείο. Αυτό που θα μπορούσαμε να αποκαλέσουμε το αόρατο δεν είναι κάτι τρομακτικό -είναι κάτι κοντινό μας»

Ο ποιητής ως αξίωμα

antifono
Δημήτρης Αγαθοκλής


ΤΟ ΝΑ ΠΟΥΜΕ ΟΤΙ Η ΠΟΙΗΣΗ, και γενικώς η Τέχνη, έχει τον ένα ή τον άλλο σκοπό, λίγο θα ωφελήσει. Εάν δηλαδή στοχεύει στην ανάδειξη τού ιδανικώς Ωραίου αναπτύσσοντας την αισθητική ευαισθησία, ή στο να τέρπει τις αισθήσεις και να κάνει τον άνθρωπο να στοχάζεται ή ακόμα να βελτιώνει τις κοινωνικές σχέσεις που διέπουν την καθημερινότητά του· λίγο ενδιαφέρει.

Κανείς δεν διαβάζει έχοντας στο πίσω μέρος τού κεφαλιού του ότι με το πέρας τής ανάγνωσης θα πρέπει να έχει κερδίσει κάτι απτό, κάτι μετρήσιμο που να μπορεί να το βάλει δίπλα σε μιά σειρά από λοιπές «γνώσεις» για επίδειξη προς τρίτους, όπως για παράδειγμα όταν τοποθετούμε τα βιβλία μας στη βιβλιοθήκη ή όπως συνηθίζαμε μικροί να έχουμε τα στρατιωτάκια μας σε διάφορους σχηματισμούς, δείχνοντάς τα επαιρόμενοι σε φίλους. Όχι. Η Ποίηση είναι κάτι διαφορετικό. Δεν ποσοτικοποιείται, δεν έχει λαβές να την πιάσεις και να την σηκώσεις ψηλά για να δεις όλες της τις πλευρές· κάθε παραμικρή καμπύλη, ακμή, επιφάνεια ή κορυφή κάτω από άπλετο φως. Αν μάς επιτρέπεται η φανταστική μεταφορά, η Ποίηση ομοιάζει προς ένα τετραδιάστατο στερεό την μορφή τού οποίου αντιλαμβανόμαστε απ’ την προβολή τής σκιάς του στις διαστάσεις που γνωρίζουμε, ανάλογα με τον φωτισμό κάθε φορά. Όσο ικανώτερος ο ποιητής, τόσο πιο πλούσιες και ποικίλες οι προβολές τού (ιδεατού) ποιητικού στερεού. Διότι μη γελιόμαστε. Είμαστε (και θα παραμείνουμε) δέσμιοι των αισθήσεών μας. Μέσω αυτών αντιλαμβανόμαστε τον Κόσμο και δίνουμε νόημα στις ενέργειές μας. Είναι μια πικρή αλήθεια αυτή, πράγματι· ίσως και ήττα. Γι’ αυτό κι εν προκειμένω η Ποίηση έρχεται ως αρωγός (αλλά και παρηγορία). Όχι για να μάς υποδείξει πώς να ζήσουμε, όχι! Η Ποίηση δεν ξέρει τον τρόπο, δεν μπορεί να μάς δώσει καμμιά μονολεκτική απάντηση για την ανθρώπινη κατάσταση. Είναι όμως σε θέση (και οφείλει) να ξεσκεπάζει τα μεγάλα ερωτήματα τής Ζωής, τις μεγάλες αγωνίες. Κι αυτό μεν δεν αποτελεί ικανή συνθήκη· είναι όμως σίγουρα αναγκαία για να λέμε ότι έχουμε Ποίηση – τουλάχιστον το είδος που αξίζει μνείας και καλούμε σπουδαία.

ΥΠΑΡΧΕΙ ΜΙΑ ΠΑΡΕΞΗΓΗΣΗ όσον αφορά στον ρόλο τού Ποιητή. Μερικοί υποστηρίζουν ότι πρέπει να είναι μεταρρυθμιστής, αναμορφωτής των μαζών, κοινωνικός καινοτόμος. Άλλοι, και δεν είναι λίγοι, ότι δεν πρέπει να είναι οπαδός τής «δράσης» αλλά αντιθέτως περισσότερο ιδεαλιστής, συγκεντρωμένος στα γραπτά του ανεξαρτήτως εάν αυτά, τελικώς, επηρεάσουν ή όχι τον κοινωνικό του περίγυρο. Η αλήθεια πιστεύουμε βρίσκεται, όπως συνήθως, κάπου στη μέση. Σίγουρα ο ποιητής δεν είναι επαναστάτης αλλά από την άλλη δεν είναι και επαίτης. Όπως δεν αρμόζει να ανεμίζει ποιητικές μπαντιέρες άλλο τόσο δεν αρμόζει και να παρακαλεί. Δεν είναι τής φύσης του να περπατά με σκυφτό κεφάλι στους δρόμους, μ’ ένα λουλούδι στο χέρι, ζητώντας συγκατάθεση για να το δωρίσει εδώ ή εκεί. Η ταπεινότητα δεν είναι γνώρισμά του. Αντιθέτως! Ο Ποιητής, που έχει επίγνωση τής θέσης του, κατεβαίνει στο πεζοδρόμιο όχι με τηλεβόα και συνθήματα αλλά με χαρτί και πέννα. Στέκεται καταμεσής τού πλήθους κι αρχίζει να κηρύττει, να κατηχεί τις καρδιές των συνανθρώπων του που μέσα στη ρεαλιστικά απροσδιόριστη καθημερινότητα που καλούμε Ζωή, άλλοτε αγωνιούν κι άλλοτε χαίρουν. Ζωή για την οποίαν έχει την πεποίθηση πως γνωρίζει αρκετά ώστε ν’ αξίζει να μιλήσει γι’ αυτήν σε μια γλώσσα πιο θελκτική ή προσιτή, σίγουρα πάντως εκλαϊκευμένη – απευθυνόμενη στους πολλούς και όχι στους ολίγους. Ο Ποιητής πρέπει να φέρει ερωτήματα στην επιφάνεια· να θέσει τα φλέγοντα ζητήματα τού καιρού του υπό τον τύπον των ήλων, να εγείρει παλαιά πάθη από την λήθη και να τα μελετήσει υπό νέον πρίσμα, κι όλα μαζί να τα ξαπλώσει σαν ασθενή επί τής χειρουργικής κλίνης να τ’ ανατάμει. Προσοχή όμως, να μην προτρέχουμε! Δεν είναι χρέος τού Ποιητή να προτείνει κάποια λύση, κάποια απάντηση να τού βρίσκεται – δεν είναι φιλόσοφος ή καλύτερα μάγος να εμφανίζει λαγούς μέσα από καπέλλα. Μην τού ζητούμε να ενδυθεί ένα ρούχο που τού είναι μεγάλο ή εκτός εποχής. Είναι όμως Κτίστης ο Ποιητής. Δημιουργός, Γεννήτωρ ενός Κόσμου που οφείλει να πλάσει απ’ το μηδέν. Να πάρει χώμα και να κάνει λάσπη –κι απ’ την λάσπη μετά πηλό!– αυτοβούλως θέτοντας τ’ Αξιώματα πάνω στα οποία θα οικοδομήσει τις Προτάσεις και τα Θεωρήματά του· ή αν θέλουμε αλλιώς, τους Ήρωες και τις Σχέσεις που διέπουν την προσωπική αισθητική του Σκηνή (όπως στο θέατρο). Αυτή είναι η προσφορά του. Δεν αποτελεί διέξοδο, ούτε όμως κι αδιέξοδο (δεν προσπαθεί ν’ αποδείξει κάτι). Δεν υπάρχει επιμύθιο ή happy end σε ό,τι μάς λέει. Γιατί δεν μπορεί να υποσχεθεί τίποτε παραπάνω από μια γνήσια μεταγραφή τής Αλήθειας σε όρους κατά τι πιο προσιτούς στα συνήθη γλωσσικά αισθητικά μας κριτήρια. Αυτό είναι ο Ποιητής. Μια υπερχορδή, ένα bing bang, μια πιθανότητα που θέτει τα πράγματα «στη μυστική κίνηση» ενώπιόν μας, βάσει των δικών του αξιωματικώς απολύτων Σταθερών. Κι αλλοίμονο σε εκείνον που αντί να ορίσει τις δικές του σταθερές, τις παίρνει έτοιμες και αρχίζει να κτίζει επ’ αυτών σαν να ήτανε δικές του! Τί πλάνη… Η ποίησή του είναι καταδικασμένη να καταρρεύσει, να χαθεί για πάντα – γιατί τα ποιητικά παραγώμενα θα είναι ξένα, όχι δικά του, και αναπόφευκτα θα παγιδευτεί στην προσπάθεια να δικαιολογεί αενάως τ’ αδικαιολόγητα· τον λόγο για τον οποίο χρησιμοποίησε αλλότρια Αξιώματα αντί τού να παραγάγει/ορίσει ο ίδιος νέα. Η ποίησή του δεν θα είναι ειλικρινής και ο τόνος του θα τείνει διδασκαλίστικος. Και φυσικά, κάτι τέτοιο δι’ όλου δεν αρμόζει στον ποιητικό Λόγο.

ΑΝ Ο ΚΑΡΥΩΤΑΚΗΣ ΕΙΔΕ ΤΟΝ ΚΟΣΜΟ μονότονο και πεζό, αν ο Σεφέρης τον είδε χαλάσματα κι ο Ελύτης να πλέει σ’ ένα εκθαμβωτικό αιγαιοπελαγίτικο φως, και οι τρεις είχαν το θάρρος να ορίσουν καλώς τα Αξιώματα τής ποίησής τους επί των οποίων, αργά και μεθοδικά, όρθωσαν το (στέρεο) ποιητικό τους Σύμπαν με ειλικρίνεια και συνέπεια. Δεν προσπάθησαν να τον αλλάξουν ή χειρότερα να μάς «νουθετήσουν» να δεχτούμε την ορθότητα τής οπτικής τους. Κάτι τέτοιο θα αποδομούσε το ποιητικό τους εγχείρημα, θα αναιρούσε την ποιητική τους ενέργεια· που δεν ήταν άλλη απ’ το να θέσει ερωτήματα που λίγο-πολύ βρίσκονταν στα χείλη όλων εκείνη την εποχή, αλλά αδυνατούσαν να λάβουν νόημα και μορφή. Και δεν είναι περίεργο που οι παραπάνω ποιητές, αν και τόσο διαφορετικοί μεταξύ τους, πραγματεύονται πολλές φορές το ίδιο θέμα αλλά με τόσο ανόμοιο και συνάμα ξεχωριστό τρόπο. Γιατί κανείς τους δεν φοβήθηκε να μάς φανερώσει τί πίστευσε, τί είδε· με δικά του λόγια, με δική του φωνή. Αυτό που τόσο πολύ λείπει απ’ την Ποίηση σήμερα.

ΑΡΑΓΕ, ΠΟΤΕ ΟΙ ΝΕΟΙ ΠΟΙΗΤΕΣ θα τολμήσουν να μιλήσουν με αυτούσια δική τους φωνή και όχι δανεική; Να πάρουν τον ποιητικό τους λόγο έξω σε πλατείες και δρόμους, χωρίς φωνασκίες, χωρίς πομπώδη σχήματα και ρητορείες, αποθέτοντάς τον στα πόδια ενός τυχαίου περαστικού και να πουν: «Ορίστε, αυτά είναι τα  Αξιώματά μου, αυτός είναι ο Κόσμος μου – όχι κάποιου άλλου αλλά δικά μου, διότι αυτά μάς απασχολούν σήμερα, αυτά μάς καίνε τούτη την στιγμή, τώρα που μιλάμε και αναπνέουμε, εγώ κι εσύ· και οι στίχοι μου, αυτές οι ταπεινές γραμμές που βγήκαν με κόπο και που ίσως να μην αξίζουν τίποτα ή ίσως πάλι και να μη συμφωνείς με αυτές (έχεις κάθε δικαίωμα), είναι η Ζωή όπως την βλέπω εγώ –όμορφη ή άσχημη, ποιός θα το πει!– όμως γυμνή με κάθε της μέλος κι από ένα ερώτημα, που αυθαίρετα (και συγχώρεσέ με για το θάρρος) είπα να το θέσω εδώ, σε αυτήν την κοινή τράπεζα που καθόμαστε όλοι νύχτα-μέρα, για συζήτηση».


Ο ζωγραφικός πίνακας που πλαισιώνει τη σελίδα είναι έργο του Γιώργου Μανουσάκη.
πηγή κειμένου: http://www.dagathoklis.com/poetry/the-poet-as-axiom

Κρυφτό

famouspoetsandpoems
Κάποιος κρύβεται από κάποιον άλλο 
κρύβεται κάτω από τη γλώσσα του 
Ο άλλος τον ψάχνει κάτω από τη γη 

Κρύβεται στο μέτωπό του 
Ο άλλος τον ψάχνει στον ουρανό 

Κρύβεται μέσα στη λήθη του 
Ο άλλος τον ψάχνει στο γρασίδι 

Ψάχνει γι 'αυτόν ψάχνει 
δεν υπάρχει μέρος που να μην ψάχνει 
Και ψάχνοντας χάνει τον εαυτό του

Vasko Popa

Σταύρωση

famouspoetsandpoems
Μη θρηνείς για μένα, μητέρα. 
Είμαι ζωντανός στον τάφο μου. 

1. 
Μια χορωδία αγγέλων δόξασαν τη μεγαλύτερη ώρα, 
Οι ουρανοί έλιωσαν σε φλόγες. 
Στον Πατέρα του, είπε, «Γιατί με εγκατέλειψες!» 
Αλλά στη μητέρα του, μην κλαις για μένα. . .» 
[1940. Fontannyi Dom] 

2. 
Η Μαγδαληνή χτυπήθηκε  και έκλαψε, 
Ο αγαπημένος μαθητής πέτρωσε, 
όμως, εκεί, όπου η μητέρα στεκόταν σιωπηλή, 
ούτε ένας δεν τόλμησε να κοιτάξει. 
[1943. Τασκένδη] 

Anna Akhmatova

Η καλύτερη εποχή

poetseers
Δέκα χιλιάδες λουλούδια την άνοιξη, 
το φεγγάρι, το φθινόπωρο, 
ένα δροσερό αεράκι το καλοκαίρι, 
χιόνι το χειμώνα.

Αν το μυαλό σου  δεν σκοτίζεται  
από περιττά πράγματα, 
αυτή είναι η καλύτερη εποχή της ζωής σου.

Wu Men

Άλμπατρος

agiazoni
Baudelaire Charles ((1821-67): Γάλλος ποιητὴς καὶ αἰσθητικός)


Πολλὲς φορὲς οἱ ναυτικοί, τὴν ὥρα νὰ περνᾶνε,

πιάνουν τοὺς ἄλμπατρους -πουλιὰ τῆς θάλασσας τρανά-

ποὺ ράθυμα, σὰ σύντροφοι τοῦ ταξιδιοῦ, ἀκλουθᾶνε

τὸ πλοῖο ποὺ μὲς στὰ βάραθρα γλυστράει, τὰ πικρά.



Μὰ μόλις σκλαβωμένα κεῖ στὴ κουπαστὴ τὰ δέσουν,

οἱ βασιλιάδες τ᾿ οὐρανοῦ, σκυφτοὶ κι ἄχαροι πιά,

τ᾿ ἄσπρα μεγάλα τους φτερὰ τ᾿ ἀφήνουνε νὰ πέσουν,

καὶ στὰ πλευρά τους θλιβερὰ νὰ σέρνουνται κουπιά.



Αὐτοὶ ποὺ ῾ν᾿ τόσον ὄμορφοι, τὰ σύννεφα σὰ σκίζουν,

πὼς εἶναι τώρα κωμικοὶ κι ἄσκημοι καὶ δειλοί!

Ἄλλοι μὲ πίπες ἀναφτὲς τὰ ράμφη τους κεντρίζουν,

κι ἄλλοι, γιὰ νὰ τοὺς μιμηθοῦν, πηδᾶνε σὰ κουτσοί.



Μ᾿ αὐτοὺς τοὺς νεφοπρίγκηπες κι ὁ Ποιητὴς πῶς μοιάζει!

δὲ σκιάζεται τὶς σαϊτιές, τὶς θύελλες ἀψηφᾶ·

μὰ ξένος μὲς στὸν κόσμο αὐτὸ ποὺ γύρω του χουγιάζει,

σκοντάφτει ἀπ᾿ τὰ γιγάντιά του φτερὰ σὰ περπατᾶ.

Όνειρα

Σκόνη διαλυμένη 
από το βοριά
τα όνειρά μου

Προσποίηση

Η σφαλαγγουνιά προσποιείται πως πιάνει δροσοστάλες,μα πιάνει μύγες.

Ταγκόρ,Τα παραστρατημένα πουλιά,εκδ.Ηριδανός

Επανάσταση και ποίηση

edopanepistimio
Eπιμέλεια: Γιάννης-Ιόλαος Μανιάτης Στόχος της ανά χείρας ανθολόγησης δεν είναι να αποδώσει συνολικά τον τρόπο με τον οποίο αποτυπώθηκε η επανάσταση/εξέγερση του 1821 στον χώρο της λογοτεχνίας και ειδικά της ποίησης. Κάτι τέτοιο θα ήταν αδύνατον αφ’ ενός διότι ο χώρος μιας εφημερίδας είναι περιορισμένος ενώ το υλικό πλούσιο, αφ’ ετέρου διότι μια τέτοια ανθολόγηση –για να μπορέσει να διεκδικήσει κάποια αύρα πληρότητας– θα ήταν έργο ζωής που θα έπρεπε να καταλαμβάνει τόμους.

Η επιλογή που γίνεται εδώ δεν επιδιώκει να αξιολογήσει τα ποιήματα που περιλαμβάνει (παρόλο που κάθε ανθολόγηση παραμένει και μια αξιολόγηση) ούτε να «ανακαλύψει το φύλο των αγγέλων». Κύρια επιδίωξη είναι να αποτυπωθεί η διαχρονικότητα της επίδρασης του ’21 στην ποίηση –επίδραση που ξεκινά από τον ρομαντισμό και φτάνει μέχρι και σήμερα- και να «αποχαρακτηρίσει» την ποίηση του ’21 από την, συχνά μονομερή, «εθνοκεντρική» της ανάγνωση που την έχει εξορίσει στις σχολικές γιορτές και στον αυστηρά επετειακό της χαρακτήρα. 

Επιλέξαμε, τέλος, να διατηρήσουμε σε όλα τα ποιήματα τη μονοτονική απόδοση (για λόγους τεχνικούς) και σε ορισμένα ποιήματα να παραθέσουμε (για λόγους χώρου) μόνον αποσπάσματα. Επιπλέον, σημειώνεται σε κάθε ποίημα –ή απόσπασμα ποιήματος– η έκδοση από την οποία ανασύρθηκε.

Λόρδος Βύρων (George Gordon) 1788-1824
Απόσπασμα από τον «Childe Harold»/Άσμα Δεύτερο, Στροφή 87.
Γαλάζιοι ακόμα οι ουρανοί, κι απότομ’ οι γκρεμοί σου·
ειν’ όμορφοι κ’ οι λόγγοι σου, πρασινισμέν’ οι κάμποι,
ώριμη, σαν χαμόγελο της Αθηνάς η ελιά σου,
χαρίζει ακόμα ο Υμηττός τον πλούτο του μελιού του·
κει πάνω χτιζ’ η μέλισσα το ευωδερό της κάστρο,
μια, στο βουνίσιο αγέρα σου, λεύτερη ταξιδεύτρα·
τα καλοκαίρια σου γλυκά κι ο Απόλλων τα χρυσώνει, 
στο φως του λάμπουν τα λευκά μάρμαρα της Πεντέλης·
η Τέχνη, η Δόξα, η Λευτεριά λείπουν, μα η Φύση ωραία.
Τσατσούλας, Στέφανος, Ανθολογία Αγγλικής ποιήσεως, μτφρ. του ιδίου, Αθήνα 1964


Διονύσιος Σολωμός 1798-1857
«Ελεύθεροι Πολιορκημένοι» Σχεδίασμα β’/2
O Aπρίλης με τον Έρωτα χορεύουν και γελούνε, 
Kι’ όσ’ άνθια βγαίνουν και καρποί τόσ’ άρματα σε κλειούνε. 

Λευκό βουνάκι πρόβατα κινούμενο βελάζει, 
Kαι μες στη θάλασσα βαθιά ξαναπετιέται πάλι, 
Kι’ ολόλευκο εσύσμιξε με τ’ ουρανού τα κάλλη. 
Kαι μες στης λίμνης τα νερά, όπ’ έφθασε μ’ ασπούδα, 
Έπαιξε με τον ίσκιο της γαλάζια πεταλούδα, 
Που ευώδιασε τον ύπνο της μέσα στον άγριο κρίνο· 
Tο σκουληκάκι βρίσκεται σ’ ώρα γλυκιά κι’ εκείνο. 
Mάγεμα η φύσις κι’ όνειρο στην ομορφιά και χάρη, 
H μαύρη πέτρα ολόχρυση και το ξερό χορτάρι·
Mε χίλιες βρύσες χύνεται, με χίλιες γλώσσες κραίνει· 
Όποιος πεθάνη σήμερα χίλιες φορές πεθαίνει. 

Tρέμ’ η ψυχή και ξαστοχά γλυκά τον εαυτό της.

Σολωμός Διονύσιος, Έργα, Ποιήματα και πεζά, εισ.,επιμ., σχολ. Δημήτρης Δημηρούλης, Μεταίχμιο 2007


Percy Bysshe Shelley (Πέρσυ Μπύς Σέλευ) 1792-1822
Απόσπασμα από το λυρικό δράμα «Ελλάς»

ΧΟΡΟΣ
Τον κόσμο η δόξα ξαναζώνει,
Τα χρυσά χρόνια ξαναζούν,
Η γη σα φίδι ξανανιώνει,
Τα χιόνια σβύνουν και περνούν:
Γελούν τα ουράνια και γιορτάζουν,
Και, σα συντρίμια στ΄όνειρό σου, θρησκείες και κράτη αχνοφαντάζουν.

Νέα Ελλάδα ορθώνει τα βουνά της
Μέσα από ολόλαμπρα νερά.
Προς την αυγή ο Πηνειός, περάτης,
Κυλάει τα ρείθρα του λαμπρά.
Τα όμορφα Τέμπη εκεί που ανθούνε
Οι νιες Κυκλάδες, απλωμένες σε βάθη ηλιόχαρα, υπνοζούνε.

Μια Αργώ αψηλή το κύμα σκίζει,
Με άθλους καινούργιους φορτωμένη.
Ορφέας καινούργιος κιθαρίζει,
Και, όλος αγάπη, κλαίει, πεθαίνει.
Νέος Οδυσσέας ξαναφήνει
Την Καλυψώ στο ερμόνησό της για της πατρίδας την ειρήνη.

Σέλλευ, Ελλάς 1821, μτφρ. Αναστάσιος-Μιλτιάδης Στρατηγόπουλος, Αθήνα 1932


Γεώργιος Στρατήγης 1860 -1938
Ο Ματρόζος (απόσπασμα)

Ένας Σπετσιώτης γέροντας, σκυφτός από τα χρόνια,
με κάτασπρα μακριά μαλλιά, με πύρινη ματιά,
σαν πλάτανος θεόρατος γυρμένος απ΄ τα χιόνια,
περνούσε πάντα στο νησί τα μαύρα γηρατειά.
Είναι από κείνη τη γενιά κι ο γερο- Καπετάνος,
που ακόμα και στον ύπνο του τον έτρεμε ο Σουλτάνος.
Είναι από κείνους που έχυσαν τ΄ αθάνατό τους αίμα,
από τους χίλιους που έβγαλες Πατρίδα μου χρυσή,
είναι από εκείνους που έβαλαν στη κεφαλή σου στέμμα
και άγνωστοι σβηστήκανε στο δοξαστό νησί.
Είχες αστέρια ολόλαμπρα στον ουρανό σου άλλα,
μα κείνα που δεν έλαμψαν ήσανε πιο μεγάλα.
...
Ο γέρος μας παράπονο ποτέ δε λέει κανένα,
με καπετάνους σαν ιδεί μες στα βασιλικά,
εκείνους που ΄χε ναύτες του, με μάτια βουρκωμένα
στα περασμένα εγύριζε και στα πυρπολικά
και ξαπλωμένος δίπλα μου, μου ΄λεγε εκεί στην άμμο
πόσα καράβια εκάψανε στην Τένεδο, στη Σάμο.
« Παιδί μου, τώρα εγέρασα, παιδί μου θ΄ αποθάνω»,
στο τέλος πάντα μου ΄λεγε μ΄ έν΄ αναστεναγμό,
« Ένας Ματρόζος δεν μπορεί να κάνει το ζητιάνο,
μα να βαστάξω δεν μπορώ της πείνας τον καημό.
Κλαίω που αφήνω το νησί, θα πάω στην Αθήνα,
πριν πεθαμένο μ΄ εύρετε μια μέρα από την πείνα...
Γεωργίου Στρατήγη, Πενήντα χρόνια, Αθήνα 1927 


Κωστής Παλαμάς 1859-1943
Από τα «Δεκατετράστιχα»/93/ «για τον Καραϊσκάκη»
Πόλεμος θ΄ άρχιζε. Στα ξάγναντα, μπροστά μου, 
κορφή, γκρεμός το βουνό μαύρο. Ξαφνικά 
το βουνό αστράφτει μέσ΄ στην υπνοφαντασιά μου
σαν από φάσγανα γυμνά για φονικά. 
Όσο κι αν έγερν΄ εμέ δείλια προς τα χάμου, 
με μάτια πρόσμενα υψωμένα εκστατικά 
τα πρώτα βόλια να σφυρίξουνε στ΄ αυτιά μου
κ΄ ενιωθα κάτι σα φτερά στα σωθικά. 
Και νά! Από τού βουνού την κορωμένη ράχη
δε χύμησε μουγγρίζοντας η αντάρα η μάχη. 
Το βουνό χρυσή σκάλα, κλέφτες και κουρσάροι 
την κατεβαίνανε, και σ΄ όλους μέσα ποιός; 
Ένας ξεχώριζε, του Γένους το καμάρι, 
της Καλογριάς ο Γιός!

Κωστής Παλαμάς, Άπαντα, τομ. 7ος , Γκοβόστης, Αθήνα 1972


Κ. Γ. Καρυωτάκης 1896-1928
Ηρωική Τριλογία/ «Κανάρης»
Κάποιοι δαιμόνοι
τον είχαν στείλει.
Έγινε αχείλι
κόσμου που επόνει.
(Ήρωες χρόνοι!)
Και πως εμίλει
με το φιτίλι,
με το τρομπόνι!
Το πέρασμά του,
μήνυμα κρύο
μαύρου θανάτου.
Κι είχε το θείο
χέρι που φλόγα
κράταε κι ευλόγα.

Κ. Γ. Καρυωτάκης, Ποιήματα και πεζά, επιμ. Γ.Π. Σαββίδης, Νέα Ελληνική Βιβλιοθήκη-Ερμής, Αθήνα 1972 

Ντίνος Χριστιανόπουλος 1931- Καημένε Μακρυγιάννη
καημένε Μακρυγιάννη νά΄ ξερες
γιατί το τζάκισες το χέρι σου
το τζάκισες για να χορεύουν σέικ 
τα κωλόπαιδα

Ντίνος Χριστιανόπουλος, Ποιήματα, εκδόσεις Διαγωνίου, Θεσσαλονίκη 1998

Ποιήματα για το '21

atexnos.gr
Τάσος Γαλάτης, Το χάνι της Γραβιάς

Όταν ο Ομέρ Βρυώνης
έβγαινε κατησχυμμένος στην οθόνη
κι έσκουζε τα μακρόσυρτα εκείνα βάι – βάι κι αμάν
με τη φωνή του Μίμαρου
– Τριακόσια μελεούνια μ’ έφαγε , τρακόσια μελεούνια»
κι εννοούσε ως γνωστόν τον Οδυσσέα Ανδρούτσο στο χάνι της Γραβιάς
δεν ήταν ασφαλώς τόσο αναρίθμητες οι απώλειες
τόσα κορμιά ούτε ο ευαγγελιστής στην Αποκάλυψη
δεν θα’ φτανε να υπολογίσει.

Όμως η παιδική ψυχή μας
τρακόσια κι άλλα τόσα μελεούνια μπορούσε να χωρέσει
και να ξαναστήσει άπαρτο
χάρη στο μεράκι του φημισμένου καραγκιοζοπαίκτη μας
το αθάνατο εκείνο χάνι.

Και τώρα συλλογίζομαι
με ποιο τρόπο η ποίηση θα μπορούσε
όχι βέβαια να αναστήσει
απλώς να ζωντανέψει λίγο στη μνήμη τα βράδια εκείνα
όταν η ρωμιοσύνη φάνταζε ακόμη απέθαντη
κι έδινε το παρόν χαρμόσυνη παρά τη φτώχεια και την καταφρόνια
σαν τον Κοπρίτη και το Κολλητήρι
έξω από την ετοιμόρροπη παράγκα του Καραγκιόζη.



Θωμάς Γκόρπας, Τα ίδια και τα ίδια

[…]
Πάμε ρε παιδιά σινεμά να περάσ’ η ώρα
κ’ ελλείψει ελληνικού βλέπουμε τούρκικο
– δε βλάπτει…Μάθατε…μάθατε;
Το παλιό ηλιοβασίλεμα επιστρέφει
ανατολή ηλίου και όλοι κλαίνε από χαρά
τρώνε και πίνουνε χορεύουνε και δε μιλάνε…
Πάλι
το μαγαζάκι το παλιό ανοίγει για καινούργιο…
Κλείνομαι μέσα κλείνομαι μέσα κλείνομαι μέσα
κι ακούω ρεμπέτικα χαζεύω ζωγραφιές
κοιτάω παλιά κιτάπια κ’ έξω απ’ το παράθυρο…
Αυτή είναι σκλαβιά! Αυτή είναι σκλαβιά μουρμουράω.
Περασμένα μεσάνυχτα με παίρνει ο ύπνος
ονειρεύομαι τον Αρχιστράτηγο Καραϊσκάκη
βήχει βρίζει λάμπει και τους δείχνει
τον πούτζο του.

Πάλι. Αμάν τι τραβάς κ’ εσύ
καημένη Ελευθερία!…
Ούτε εχθρός τους να’ σουνα…



Οδυσσέας Ελύτης, Μικρός ναυτίλος

[Προβολέας δ’]

Σκηνή πρώτη: Ο Οδυσσέας Ανδρούτσος δίνει τη διαταγή να συλλάβουν και να εκτελέσουν τους απεσταλμένους του Αρείου Πάγου, Νούτσο και Πανουργιά.

Σκηνή δεύτερη: Μια ειδική επιτροπή που επέχει θέση Στρατοδικείου καταδικάζει τον Γεώργιο Καραϊσκάκη ως « επίβουλον και προδότην της πατρίδος».

Σκηνή Τρίτη: Με καταδίκη σε θάνατο ρίχνεται στις φυλακές ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης

Σκηνή τέταρτη: Κυριακή πρωί, στο Ναύπλιο, έξω απ’ την εκκλησία, ο Κυβερνήτης Ιωάννης Καποδίστριας πέφτει κάτω από τις σφαίρες των Μαυρομιχαλαίων.

[…]



Βικτωρία Θεοδώρου, Μη τη ζωή!

Των μαρτύρων το παράπονο πνέει ο αγέρας
που τους θερίσανε τα νιάτα τους μες στον Απρίλη.
Του Διάκου, ακούγεται το δίστιχο στη χλόη,
της Βάσως τ’ άθαφτο κορμί φωνάζει
για λίγο χώμα, αχ τι ντροπή, να φανερώνουν τώρα
λερά κόκαλα την περηφάνια και την ομορφιά της.
Βοά το αίμα τους και παραγγέλλει:
Μη τη Ζωή! Και Μη τα Νιάτα!

Μη, για τίποτα στον κόσμο!
« Για ιδές καιρό που διάλεξε ο χάρος να με πάρει…»
« Δέστε την ομορφιά μου αραχνιασμένα κόκαλα…»
« Κλαίνε τα δέντρα, κλαίν και τα κλαδιά
κλαίνε και τα λημέρια που λημέριαζα…»



Θανάσης Κωσταβάρας, Θάνατος και αποθέωσις του καπετάν Θύμιου Βλαχάβα και του ιερομόναχου Δημητρίου στα Γιάννινα

Σαν πήρε να βραδιάζει τη δεύτερη μέρα του μαρτυρίου
– με τον αγέρωχο καπετάνιο δεμένον στο στύλο
καταξεσχισμένον κι αιμόφυρτο –
σαν πήρε λοιπόν να βραδιάζει
κι ο αποσπερίτης είχε αρχίσει να χτυπάει ρυθμικά
ψηλά στο στερέωμα,
σήκωσε, έτσι όπως ήταν πρησμένος, το βαρύ του κεφάλι ο
αιχμάλωτος
κι είπε μέσα από τα σπασμένα του δόντια
τόσο δυνατά πάντως που να τον ακούσουν, όχι μόνο εκείνοι
που κρατούσαν τα σύνεργα
μα και οι άλλοι, ένα γύρω, που κοίταζαν.

( Ήξερε ποιο θα’ ταν το τέλος.
Ήξερε πως δεν θα ξαναδιάβαζε τα σημάδια των άστρων
και πώς δεν θα ξανάκουγε το τραγούδι των γρύλων
– που τόσο πολύ αγαπούσε –
και πως αύριο τα χαράματα θα’ ταν η τελευταία φορά
που θα’ βλεπε να ξεπροβάλει κατακόκκινος
πάνω απ’ το Μιτσικέλι ο ήλιος).

«Ορέ μουρτάτες, είπε, εμένα καλά με παιδεύετε.
Και καλά μου μπήγετε τα καλάμια στα νύχια.
Και κρεμάστε με ακόμα τ’ ανάποδα πάνω από τη φωτιά
και τσακίστε μου ένα – ένα τα κόκαλα.

Κι ύστερα γδάρτε μου το τομάρι, εμένα τον αντάρτη και
τον αρχικαπετάνιο
και χτίστε με.
Όχι γιατί μου αξίζει, μα γιατί έτσι είναι ο νόμος:
Ο νικημένος να πληρώνει τη λεβαντιά του με τον πιο άγριο
θάνατο.
Όμως αυτόν τον δυστυχισμένο καλόγερο
τι τον τυραννάει και δεν τον τελειώνει ο σκύλος;
Αυτός, έτσι κι αλλιώς, δεν ήταν δικός μας.
Αυτός δεν είχε σηκώσει ντουφέκι, μήτε και τραγουδούσε τα
τραγούδια τ’ αντάρτικα.
Αυτός το σταυρό μόνο κρατούσε
παρακινώντας τους σηκωμένους να προσκυνήσουν
να γονατίσουν ακόμα μπροστά στον αφέντη
άλλη Δικαιοσύνη ζητώντας κι άλλη Ελευθερία, μέσα απ’ την
πίστη του, τάζοντας.»

Έτσι τους μίλησε ο ανδρείος.

Όμως εκείνοι καμιά σημασία δεν του’ δωσαν.
Παρά συνέχισαν να βασανίζουν και να χτίζουν τον δύστυχο.

Ο κόσμος των άστρων πλήθαινε λίγο – λίγο
και τα τριζόνια είχαν αρχίσει το γαλήνιο τραγούδι τους
και η αρμονία του σύμπαντος κρατούσε όπως πάντα την
τάξη της.

Και κει, στην αυλή του Αλή, οι δυο άνθρωποι βασανίζονταν.
Με καρτερία πάντως αξιοθαύμαστη υπομένοντας τα μαρτύρια
και με αξιοπρέπεια αδιάπτωτη προχωρώντας – και οι δυο –
προς τον θάνατο.

Έτσι γίνονταν στα 1808 κι έτσι θα γινόταν και 140 χρόνια
αργότερα.

Κι έτσι γίνεται πάντα όταν πέφτουν δίσεχτα χρόνια.

Γιατί δεν υπάρχει άλλος τρόπος.

Γιατί σ’ έναν κόσμο μαγαρισμένο
πού να βαδίσει ο άγιος
και πού ο απροσκύνητος να σταθεί;

Και πώς να σωθεί ο αμόλυντος;

Όμως με τη ζωή του πάντα ο γενναίος
ζεσταίνει τους σκλαβωμένους.
Και με το θάνατό του τους οδηγεί
απ’ την υποταγή
στην ανάσταση.



Γιάννης Σκαρίμπας, «Εκατονταπενηντάχρονος»

Μια εθνική μόνον επανάσταση,
χωρίς την κοινωνική καταξίωσή της,
είναι μια «φαινομενοφάνεια»
που τα «κατεστητά» την επιτρέπουν.
Τι θάχαναν; Και η ανεξαρτησία δική τους θάταν…

Οι αυτοκράτορες του Βυζαντίου
συνήθιζαν μόνο αναμετάξυ τους την τύφλωση.
Οι λόγιοι της Διασποράς,
αυτοί τύφλωναν ολόκληρο το έθνος.

Ο μη έχων – αυτός – αποστολήν
είναι ένας συνάνθρωπος χρήσιμος.
Ο νομίζων (εαυτόν) ότι έχει –
απ’ αυτόν να φυλάγεστε…

Μια ακόμα σοφία στις υπάρχουσες
είναι ένα ακόμα απομυζητήριο του αίματος.
Η λίμη τους
θα μας μεταβάλει σε αντικείμενα – (res).

Περισσότερο από τη βία το ψέμα
είναι εκείνο που σηκώνει σαν Άτλας τα συμφέροντα.
Γιατί ενώ στη βία του άλλου
μπορείς ίσως ν’ αντιτάξεις τη βία τη δική σου,
στο ψέμα μνέσκεις καταευχαριστημένος
και μάπας « εκατονταπενηντάχρονος».*

*= συμπανηγυριστής των εκατονταπενηντάχρονων του ‘21

Εὐαγγελισμός - Ἑλληνισμός

agiazoni

Βαλαωρίτης Ἀριστοτέλης (Ποιητὴς καὶ Πολιτικὸς)



Μὲ μιᾶς ἀνοίγει ὁ οὐρανός, τὰ σύγνεφα μεριάζουν,

οἱ κόσμοι ἐμείνανε βουβοί, παράλυτοι κοιτάζουν.

Μία φλόγα ἀστράφτει... ἀκούονται ψαλμοὶ καὶ μελῳδία...

Πετάει ἕν᾿ ἄστρο... σταματᾶ ἐμπρὸς εἰς τὴ Μαρία...

«Χαῖρε τῆς λέει ἀειπάρθενε, εὐλογημένη χαῖρε!

Ὁ Κύριός μου εἶναι μὲ σέ. Χαῖρε Μαρία, Χαῖρε!»



Ἐπέρασαν χρόνοι πολλοί... Μία μέρα σὰν ἐκείνη

ἀστράφτει πάλι ὁ οὐρανός... Στὴν ἔρμη της τὴν κλίνη

λησμονημένη, ὁλόρφανη, χλωμὴ κι ἀπελπισμένη,

μία κόρη πάντα τήκεται, στενάζει ἁλυσωμένη.

Τὰ σιδερὰ εἶναι ἀτάραγα, σκοτάδι ὁλόγυρά της.

Ἡ καταφρόνια, ἡ δυστυχιὰ σέπουν τὰ κόκαλά της.

Τρέμει μὲ μιᾶς ἡ φυλακὴ καὶ διάπλατη ἡ θυρίδα

φέγγει κι ἀφήνει καὶ περνᾶ ἕν᾿ ἄστρο, μίαν ἀχτίδα.

Ὁ Ἄγγελος ἐστάθηκε, διπλώνει τὰ φτερά του...



«Ξύπνα, ταράζου, μὴ φοβοῦ, χαῖρε, Παρθένε, χαῖρε.

Ὁ Κύριός μου εἶναι μὲ σέ, Ἑλλὰς ἀνάστα, χαῖρε».



Οἱ τοῖχοι εὐθὺς σωριάζονται. Ἡ μαύρ᾿ ἡ πεθαμένη

νοιώθει τὰ πόδια φτερωτά. Στὴ μέση της δεμένη

χτυπάει ἡ σπάθα φοβερή. Τὸ κάθε πάτημά της

ἀνοίγει μνῆμ᾿ ἀχόρταγο. Ρωτᾶ γιὰ τὰ παιδιά της...

Κανεὶς δὲν ἀποκρένεται... Βγαίνει, πετᾶ στὰ ὄρη...

Λιώνουν τὰ χιόνια ὅθε διαβεῖ, ὅθε περάσει ἡ Κόρη.



«Ξυπνᾶτε ἐσεῖς ποὺ κοίτεστε, ξυπνᾶτε ὅσοι κοιμᾶστε,

τὸ θάνατο ὅσοι ἐγεύτητε, τώρα ζωὴ χορτάστε».



Οἱ χρόνοι φεύγουνε, πετοῦν καὶ πάντα ἐκείνη ἡ μέρα

εἶναι γραμμένο ἐκεῖ ψηλὰ νὰ λάμπει στὸν αἰθέρα

μ᾿ ὅλα τὰ κάλλη τ᾿ οὐρανοῦ. Στολίζεται ὅλη ἡ φύση

μὲ χίλια μύρια λούλουδα γιὰ νὰ τὴ χαιρετήσει.

Γιορτάστε την, γιορτάστε την. Καθεὶς ἂς μεταλάβει

ἀπὸ τὴ χάρη τοῦ Θεοῦ. Καὶ σεῖς καὶ σεῖς οἱ σκλάβοι,

ὅσοι τὴ δάφνη στὴ καρδιὰ νὰ φέρετε φοβᾶστε,

ἀφορεσμένοι νἆστε.

Ένα όπλο έλαμψε

Κάποιος θέλησε τη γυναίκα ενός άλλου
Κάποιος δεν μπορούσε να δεχτεί
ότι η γυναίκα του δεν ήταν πια δικιά του
(ήταν άραγε ποτέ;)
Ένα όπλο έλαμψε με κρότο ,και ο κόσμος έγινε
λίγο παραπάνω σκοτεινός και σιωπηλός.

Δέσμιος

Μια νέα αρχή να κάνω,
αυτό μόνο ζητώ, λέει 
ο ανικανοποίητος και ψάχνει
νέα μέρη,νέες παραστάσεις.
Μα όπου κι αν πάει
όλο τον κόσμο κι αν γυρίσει
τον εαυτό του πάντα,μαζί του 
σαν μπάλα μεταλλική θα σέρνει

Αγιότητα

agiazoni
Λειβαδίτης Τάσος


Ἡμερολόγιο ἥσυχο στὸν τοῖχο, 

μιὰ ἡμερομηνία κι οἱ ἅγιοι σιωπηλοί, 

χλωμοὶ κι ἀναμάρτητοι, 

σημειωμένοι μόνο μὲ τὸ μικρό τους ὄνομα, 

ὅπως τοὺς φώναζε ἡ μητέρα τους.



Κύριε, κανεὶς δὲν ἤθελε νὰ μεγαλώσει.

Ένας μήνας ευτυχίας

poetseers

Ένα τυφλό άλογο στέκεται ανάμεσα στις κερασιές.
Και τα οστά λάμπουν από τη δροσερή γη.
Η καρδιά πηδά
Σχεδόν μέχρι τον ουρανό! αλλά θρήνοι 
Και νήματα μας τραβούν πίσω στο σκοτάδι.
Η νύχτα μας παίρνει. Αλλά
Ένα πέλμα
Έρχεται από το σκοτάδι
Για να φωτίσει το δρόμο. Θα είμαι εντάξει.
Θα ακολουθήσω τα δικά μου φλογερά ίχνη όλη τη νύχτα.

Robert Bly

Το φτερούγισμα

Αν το Αρχαγγέλου ακούσεις
το φτερούγισμα απ'το κεφάλι 
σου επάνω,μη φοβηθείς!
Χαμογέλα,άπλωσε τα χέρια σου
κι αγκάλιασέ τον.Στη θαλπωρή 
του αφήσου και άσε τον να 
σε οδηγήσει στου Παραδείσου την πύλη

Το μαχαίρι

Πολύτιμος φίλος του γενναίου
είναι το κοφτερό μαχαίρι.
Μα ακόμα καλύτερος φίλος  για τον συνετό
είναι το θηκάρι που το κρατά κρυμμένο.
Κράτα στη θήκη τη λεπίδα
γιατί όταν αποκαλύπτεται,με αίμα ανθρώπου
ζητάει να τραφεί,κι η όρεξή της
ποτέ δε φτάνει να χορτάσει.
Εσύ του ατσαλιού να είσαι ο κύριος
και όχι αυτό να σε διατάζει.

Άνοιξη στη Γεωργία

georgianjournal

Με το ξημέρωμα της άνοιξης η φύση ανθίζει,οι αμυγδαλιές και οι  κερασιές ανθίζουν. Αυτή η όμορφη και μαγευτική φωτογραφία του Γεωργιανού φωτογράφου Giorgi  Nikolava που δείχνει μια καταπληκτική αμυγδαλιά με λευκά λουλούδια  είναι μια θαυμάσια επίδειξη της αναγέννησης της φύσης. Το σαν  μαργαριτάρι φεγγάρι κρέμεται σε ένα καταγάλανο ουρανό στο φόντο και  προσθέτει μια μυστικιστική νότα του στο στιγμιότυπο. 

πιο πέρα από

para-cosmos
Κάθομαι σε μια καρέκλα ανάμεσά σας.
Πιο πέρα από αυτά που βλέπετε υπάρχουν κι αυτά που έχω στο μυαλό μου.
Αρχίζω να σας μιλάω.
Πιο πέρα από αυτά που ακούτε υπάρχουν κι αυτά που έχω στην ψυχή μου.
Αρχίζω να δυσκολεύομαι.
Πιο πέρα από την δυσκολία μου υπάρχω κι εγώ ανάμεσά σας.

Φθινόπωρο στη Τιφλίδα

του Joseph Noneshvili 

Στη Λεωφόρο Ρουσταβέλι είναι που αισθάνεσαι πρώτα το Φθινόπωρο
Κατάχαμα τα φύλλα, τα φύλλα της καστανιάς που παρασέρνει ο αέρας.

Φθάνοντας από τη Kakheti σαν αγγελιοφόρος που βιάζεται
Ο αρωματισμένος αέρας με  κρασί και φρούτα πνέει στη Τιφλίδα.

Οι κάτοικοι  σταματούν και να γυρνάνε, καταδιωκόμενοι από τον γεμάτο  κρασί αέρα,
«Ίσως», λέει κάποιος, «αυτόν τον αέρα να αναπνέουν οι άνθρωποι σε όλο τον κόσμο.»

Και χαμένος στις σκέψειςς μπαίνει στην κοντινότερη πύλη της αγοράς
Με την επιθυμία να δει, ο ίδιος, ένα πραγματικό Γεωργιανό φθινόπωρο.

Συσσωρευμένη  και απλωμένη σε περίπτερα και πάγκους, κάθε άνθρωπος έχει  τη δική του πραμάτεια 
Φέρνει μια συγκομιδή να επιδείξει, να την επαινέσει έπαινο και να την αξιολογήσει.

Εδώ θα βρείτε όλες τις ευλογίες και την αφθονία του φθινοπώρου,
Ω μακάρι να γιορτάζει, μακάρι να ευχαριστιέται , μακάρι η Τιφλίδα να χαίρεται!

Η θάλασσα του κρασιού, οι  ακτές των φρούτων είναι ευχάριστες στην όψη,
Ένα αστραφτερό μαντίλι στον άνεμο σαν ένα εξωτικό πουλί.

Τα άστρα σε μια νύχτα καθαρή μοιάζουν με τα φώτα δίπλα στους πάγκους-
Ξανθά κορίτσια σαν ακτίνες του ηλίου και με πρόσωπα σαν το φεγγάρι.

Στα δεξιά λόφοι από μήλα,στα αριστερά από πορτοκάλια.
Και σαν μεθυσμένοι, αμφορείς και αγγεία γέρνουν στον τοίχο.

«Αν  υπάρχει καλύτερο κρασί το όνομά μου να ατιμαστεί!»
Κραυγάζει πειστικά ένα αγόρι από το χωριό Kardenakhi.

Ένας άλλος άνδρας από το Imereti προσπαθεί να σε κερδίσει γλυκά,
«Ευγενικέ κύριε, απλά δοκίμασε το κρασί μου, δεν χρειάζεται να το αγοράσεις.»

Τα σταφύλια τα εξαιρετικά από το Khidistavi είναι,τα  ροδάκινα τα καλύτερα είναι  από τ' Ατένι,
Παντού τα φρούτα επιδοκιμάζονται, περιγράφονται με θριαμβολογίες.

Εδώ θα βρείτε όλες τις ευλογίες και την αφθονία του φθινοπώρου,
Ω μακάρι να γιορτάζει, μακάρι  να ευχαριστιέται , μακάρι η Τιφλίδα να χαίρεται!

Εδώ είναι το φθινόπωρο στους δρόμους και στις πλατείες και στα σοκάκια.
Φύλλα πετούν , σαν να έχουν  φτερά από κάθε πολύβουο δέντρο.

Ένα καλοκαιρινό αεράκι; Ένας φθινοπωρινός  άνεμος με το χρώμα κοραλλιών και κεχριμπαριού;
Ή ήταν το θρόισμα από  φούστες που ακούσαμε; Πώς θα μπορούσε να είναι ο άνεμος;

Ακόμα και ο ήλιος τόλμησε να αφήσει τη  θέση του στα σύννεφα.
Ήταν ένα τραγούδι αγάπης που ακούσαμε; Πώς θα μπορούσε να είναι ο άνεμος;

Εδώ θα βρείτε όλες τις ευλογίες και την αφθονία του φθινοπώρου,
Και η Τιφλίδα είναι πρόθυμη να είναι η οικοδέσποινα με ανοιχτές αγκάλες.

1950
Μεταφράστηκε στα αγγλικά  από την Tamara Dragadze

Διεθνές φεστιβάλ Νομάδων στο Μαρόκο

africanews

Λάτρεις της μουσικής συγκεντρώθηκαν στο M'Hamid El Ghizlane,στο Μαρόκο για το Διεθνές Φεστιβάλ Νομάδων την περασμένη Πέμπτη.

Ο κιθαρίστας από τον Νίγηρα  Goumour Almoctar,με το  ψευδώνυμο Bombino ήταν ένας από τους  μεγαλύτερους κράχτες. Ο Τουαρέγκ καλλιτέχνης υπερηφανεύεται ότι  παράγει  τους ήχους των νομάδων Τουαρέγκ του Νίγηρα. Η φήμη του εκτοξεύτηκε  πάνω από δέκα χρόνια πριν.

Ο Almoctar είπε, «μέσα από την κιθάρα, μπορούμε να εκφράσουμε τις ανθρώπινες αλληλεπιδράσεις», προσθέτοντας ότι η μουσική του, είναι φυσική γι' αυτόν, καθώς ήταν κάτι με το οποίο είχε μεγαλώσει".
Η μπάντα από το Μάλι , Terakaft διασκέδασε το κοινό της με τραγούδια για τη ζωή στη μοναξιά της ερήμου.

Ο ηγέτης της μπάντας, Sanou Ag Ahmed δήλωσε ότι αν και η μουσική τους είναι μια σύγχρονη εκδοχή της ουσιαστικά παραδοσιακής μουσικής, τα τραγούδια απηχούν σε όλους τους ανθρώπους, επειδή, "υπάρχουν άνθρωποι που δεν καταλαβαίνουν τους στίχους μας, αλλά μπορούν να κατανοήσουν τη μουσική μας."

Το τριήμερο Διεθνές Φεστιβάλ Νομάδων, τώρα στο 14ο έτος του, έχει ως στόχο να διατηρήσει τη μουσική, τα έθιμα και τις παραδόσεις των διάφορων νομαδικών φυλών της περιοχής που είναι  διασκορπισμένοι σε όλη την απέραντη έρημο.

Διαλύοντας τη σκόνη

Μην αφήνεις τη σκόνη
όσο πυκνή κι αν είναι,
όσο κι αν σε τυφλώνει προσωρινά,
να διεισδύσει στο μυαλό σου.

Μην αφήνεις τους σκονισμένους
ανθρώπους γύρω σου
να σε παρασύρουν στο βούρκο
που λατρεύουν να κυλιούνται.

Τίποτα δεν έχει αξία τόση
όσο μια καθαρή πνοή ανέμου
μια φωνή σταθερή της δικαιοσύνης
ένα χτύπημα στους ηθικολόγους.

Διαφυλάσσοντας το rabab(rubab)

Mutrib Mashukhel παίζει rabab στην ακαδημία του στο Πεσαβάρ.

thepashtuntimes
Πεσαβάρ: Ο γνωστός  μουσικός και τραγουδιστής Mutrib Mashukhel έχει δημιουργήσει μια ακαδημία για τη διδασκαλία τις περιπλοκές του παιξίματος του  rabab στο Achini Chowk στην Περιφερειακή Οδό στο Πεσαβάρ με σκοπό να σώσει το αρχαιότερο μουσικό όργανο από το να εξαφανιστεί.

Ο Irfan Khalil, ένας τοπικός ηγέτης του ΑΝΡ, πραγματοποίησε την εναρκτήρια τελετή της ακαδημίας. Οι λάτρεις της μουσικής και οι ντόπιοι παρακολούθησαν την εκδήλωση.
Ο κ Mashukhel είχε ανοίξει μια ακαδημία rabab στο Nasir Bagh Road στο 2002, όπου συνήθιζε να εκπαιδεύει τους νέους φοιτητές, αλλά έπρεπε να το κλείσει λόγω κάποιων δυσμενών συνθηκών.
Απευθυνόμενος στη συγκέντρωση, ο κ Χαλίλ δήλωσε ότι το κόμμα του έχει μεγάλο σεβασμό για τη μουσική, την τέχνη και τη λογοτεχνία και θέλει να διασφαλίσει τα παραδοσιακά μουσικά όργανα, συμπεριλαμβανομένου του  rabab. Είπε ότι οι Pakhtuns δεν μπορούν να σκεφτούν τη  hujra(σημ.αίθουσα διασκέδασης) χωρίς το rabab.
"Η νέα ακαδημία rabab στην περιοχή θα βοηθήσει τους νέους υποψηφίους να μάθουν τον βασιλιά  των οργάνων (Rabab) και θα διασφαλίσει επίσης τη παραδοσιακή μουσική  Πάστο," είπε ο κ Χαλίλ. Είπε ότι το rabab είχε γίνει πολιτιστική τους ταυτότητα.
Ο Μαρουάν Geetu, ένας φοιτητής του τμήματος τέχνης και σχεδίου στο Πανεπιστήμιο της Πεσαβάρ, είπε  ότι αγάπησε την παραδοσιακή μουσική Πάστο και ήθελε από καιρό να μάθει επίσημα να παίζει  rabab.

Είπε ότι ο ίδιος και τρεις συνάδελφοί του είχαν ήδη πάρει εισιτήρια  για τον Mutrib Ustad(σημ.Ustad είναι ο υψηλότερος τίτλος τιμής για ένα δάσκαλο που χρησιμοποιείται στη Μ.Ανατολή,τη Ν. και ΝΑ. Ασία). "Ένας rababist, ποιητής και τραγουδιστής, ο Mutrib Ustad είναι η καλύτερη επιλογή. Ελπίζω ότι θα μάθω rabab για να διασφαλίσω μια παράδοση ", πρόσθεσε.

Ο Mutrib Mashukhel, 67 ετών, ένας δημοφιλής μαέστρος ραμπάμπ και ποιητής, είπε ότι παίζει rabab για πάνω από πέντε δεκαετίες, αλλά εξέφρασε τη λύπη του επειδή η νέα γενιά έχει λίγη γνώση για την αξία του αυτόχθονα πολιτισμού και της μουσική τους.
«Είμαι υποχρεωμένος να ξεκινήσω την Ακαδημία  Pakhtun Rabab στην πόλη για να σώσω το αρχαιότερο μουσικό όργανο από το να εξαφανιστεί καθώς σήμερα  οι άνθρωποι εξαρτώνται κυρίως από ηλεκτρονικά μουσικά όργανα. Θα μεταδώσω τη γνώση σε όλους εκείνους, οι οποίοι επιθυμούν να μάθουν αυτό το υπέροχο έγχορδο όργανο ", πρόσθεσε.
Ο κ Mashukhel είπε ότι αρκετοί νέοι φοιτητές τον είχαν προσεγγίσει πριν από λίγους μήνες για να τους μεταφέρει την ικανότητα του στο παίξιμο  rabab σε ένα κατάλληλο μέρος.
Είπε ότι θα χρεώνει ως  αμοιβή Rs500 ανά μήνα στους  εύπορους φοιτητές και μπορεί να την αυξήσει, ανάλογα με το γούστο και τη συχνότητά τους.

Ο μουσικός είπε ότι τα  επίσημα μαθήματα στην ακαδημία θα  ξεκινήσουν από την επόμενη εβδομάδα.
«Αν δω ότι ένας μαθητής δεν μπορεί να αντέξει αμοιβή μου,θα μπορεί να παρακολουθήσει τα μαθήματά  μου, χωρίς την καταβολή οποιασδήποτε αμοιβής, αλλά η ακρίβεια και η συχνότητα δεν μπορούν  να περιληφθούν. Έχω προετοιμάσει  γύρω στους  200 μουσικούς rabab ανεπίσημα σε διαφορετικές χρονικές στιγμές », πρόσθεσε.

Εκτός από ένας έμπειρος μουσικός, ο κ Mashukhel είναι επίσης ποιητής και είχε δημοσιεύσει την πρώτη ποιητική του Πάστο με τίτλο «Lal Pa Eero Kay» (Ένα μαργαριτάρι στην τέφρα) πριν από 10 χρόνια.

Είπε ότι η μουσική και η ποίηση ήταν αχώριστες και είχε γεννηθεί και με τις δύο. «Δεν χρειάζεται καμία υποστήριξη, εκτός από τη δημόσια εκτίμηση. Το rabab δεν μπορεί ποτέ να πεθάνει, αν οι ντόπιοι συνεχίζουν την αγαπημένη τους παραδοσιακή μουσική Πάστο ", πρόσθεσε.

Αργότερα, ο μαέστρος του rabab έπαιξε μερικά ωραία τραγούδια και τραγούδησε ghazals των Ραχμάν Μπαμπά, Χαμζά Baba, Khatir Afridi και μερικά από τα δικά του ποιήματα με τη βελούδινη φωνή του. Ο Ναζίερ Ustad, ένα μουσικός mangey (κρουστό όργανο) , τον συνόδευε εδώ και αρκετό καιρό. 

SHER ALAM SHINWARI

Κουρδική λαογραφία

thekurdishproject

Η κουρδική λαογραφία, η οποία είναι σχεδόν εντελώς προφορική, είναι απίστευτα πλούσια και ποικίλη. Ανάμεσα στα αριστουργήματα της κουρδικής προφορικής λογοτεχνία είναι παραδοσιακές ιστορίες όπως τα Mem και Zin, Khej και Siyabend, DimDim, και Zembilfirosh.

Mem και Zin
Το Mem και Zin είναι μια τραγική ιστορία αγάπης που θυμίζει αυτή του Ρωμαίου και της Ιουλιέτας. Προφορική εκδόσεις του έχουν συλλεχθεί από τους Ευρωπαίους Ανατολιστές ήδη από τα μέσα του 19ου αιώνα, και ένα ποίημα που βασίζεται σε αυτό γράφτηκε από το μεγάλο Κούρδο ποιητή Ahmed-i Khani τον 17ο αιώνα. Νέο-Αραμαϊκές και Αρμένικες εκδόσεις του υπάρχουν επίσης.

Άλλα κουρδικά παραμύθια
Το Khej και Siyabend είναι άλλο ένα ειδύλλιο με τραγικό τέλος.Το  DimDim είναι ένα έπος που βασίζεται σε ένα ιστορικό γεγονός, την εξέγερση των Κούρδων εναντίον του ηγεμόνα των Σαφαβιδών Περσών Shah Abbas Ι το 16ο αιώνα: μια μάχη που έγινε  στο φρούριο DimDim, που βρίσκεται νότια της λίμνης Urmiah (Reza'iyeh) στο Ιράν .

Το Zembilfirosh ( «καλαθοπωλητής» στην κουρδική γλώσσα) είναι ένα μακρύ ποίημα που λέει για την αγάπη μιας γυναίκας μεγαλύτερης ηλικίας για ένα νεαρό  καλαθοπωλητή· είναι παρόμοια με την βιβλική ιστορία του Ιωσήφ και της γυναίκας του Πετεφρή (Yusuf και Zuleikha), η οποία είναι επίσης πολύ δημοφιλής μεταξύ των λαών της Μέσης Ανατολής , ιδιαίτερα στους Κούρδους.

Πολλά παραμύθια εξιστορούν τις περιπέτειες ενός φαλακρού αγοριού, που είναι γνωστό ως Keçelok? οι Τούρκοι έχουν ένα παρόμοιο ήρωα γνωστό ως Keloğlan, και οι Πέρσες και οι Αζέροι τον αποκαλούν Kachal.

Επιπλέον, παροιμίες και αινίγματα είναι δημοφιλείς. Παράδειγμα: Τι πέφτει στο νερό, χωρίς να βραχεί; Να το πάρει το ποτάμι; Η απάντηση είναι: Μια σκιά!

Κουρδικά δημοτικά τραγούδια
Η ποικιλία των κουρδικών ειδών λαϊκού τραγουδιού είναι πάρα πολύ πλούσια για να αναλυθεί, αλλά να δώσουμε ένα παράδειγμα· η lawuk είναι ένα είδος τραγουδιού  αγάπης το οποίο αποτελείται από σύντομους λυρικούς στίχους. Ένα ρομαντικό έπος, όπως το Mem και Zin ή το DimDim παραδοσιακά απαγγέλλεται από ένα dengbêj (προφέρεται Ντενγκ-μπεϊζ) που το συνοδεύει με ένα έγχορδο όργανο που ονομάζεται tembûr, παρόμοιο με το τουρκικό σάζι ή τον μπαγλαμά.

Ένα βιβλίο

poetseers

Δεν υπάρχει φρεγάτα σαν ένα βιβλίο 
που να μας μεταφέρει σε μέρη μακρινά, 
ούτε υπάρχει φαρί  σαν μια σελίδα 
Καλπάζουσας  ποίησης. 
Αυτή τη διαδρομή μπορεί να την πάρει ο φτωχότερος
Χωρίς το βάρος των διοδίων· 
Πόσο λιτό είναι το άρμα 
που φέρει μια ανθρώπινη ψυχή!

- Emily Dickinson

Βουνοκορφές

poetseers

Πώς γίνεται στις πιο
παγωμένες βουνοκορφές
να βρίσκω 
τη μεγαλύτερη ζεστασιά;

Ivan Granger

Τραγούδια,ποιήματα και έπη της Αμπχαζίας

abkhazworld

Η Αμπχαζιανή  κουλτούρα είναι πλούσια σε δημοτική ποίηση και τραγούδια, χορό και μουσική. Τα Αμπχαζιανά λαϊκά τραγούδια είναι ένας συνδυασμός φωνητικών μελωδιών και ψαλμωδίας. Αρχαία παγανιστικά τραγούδια επιβιώνουν μέχρι σήμερα , μαζί με τραγούδια εργασίας, τελετουργικά τραγούδια, παραμύθια, θρύλους, μύθους, έπη, γνωμικά και παροιμίες.

Η πολυφωνία είναι ένα διακριτικό γνώρισμα του Αμπχαζιανού λαϊκού τραγουδιού.Συνήθως ένας τενόρος θα ξεκινήσει το τραγούδι, και οι άλλοι τραγουδιστές θα συμμετάσχουν μετά, αυτοσχεδιάζοντας γύρω από την αρχική μελωδία σε χαμηλότερο τόνο. Ένα περίεργο γεγονός: δεν υπάρχει λαϊκό τραγούδι από γυναίκες, εκτός από τα νανουρίσματα και τα μοιρολόγια. Τα παλαιότερα τραγούδια ανήκουν στη κυνηγετική και ποιμενική λαογραφία· τα πιο πρόσφατα αφορούν συγκεκριμένους λαϊκούς ήρωες: Khadzharat Kahba, Saluman Bgazhba και άλλους. Υπάρχει μια ευρέως γνωστή σειρά τελετουργικών τραγουδιών που εκτελούνται για να μαλακώσουν τον πόνο των τραυματιών.Τα Αμπχαζιανά  παραδοσιακά τραγούδια  πένθους και κυκλικού χορού είναι πολύ εκφραστικά και οι παραδοσιακοί  γάμοι περιλαμβάνουν μια θεατρική παράσταση που συνοδεύεται με τραγούδια και χορό για την περίσταση. 

Τα πιο σημαντικά παραδείγματα Αμπχαζιανού έπους είναι τα αρχαία έπη για τους  Narts και για τον Abrskil, τον  Αμπχάζιο Προμηθέα ο οποίος είχε πολεμήσει τους θεούς. 

 Τα Ναρτικά έπη είναι χαρακτηριστικά για τους περισσότερους λαούς του Β. Καυκάσου , με την Αμπχάζια έκδοση της ιστορίας να είναι η πιο αρχαϊκή, κατά τη γνώμη πολλών επιστημόνων. Τα έπη μιλάνε για εκατό αδελφούς και την όμορφη αδελφή τους Gunda, και τη ζωή τους, όπως κανονίζεται από τη μητέρα τους, μια σοφή, αιώνια νεαρή γυναίκα που ονομάζεται Satanaya-Guasha. Τα έπη επικεντρώνονται στο νεώτερο αδελφό, Sasrykva. Πολλές περιπέτειές του και ηρωικές του πράξεις υπηρετούν ως η πλοκή του έπους. 

Οι ιστορίες του Abrskil είναι μεταγενέστερης προέλευσης. Ως τιμωρία για την ανυπακοή στους θεούς, ο ηρωικός Abrskil αλυσοδέθηκε σε ένα στύλο βαθιά μέσα στο σπήλαιο Otap, τώρα γνωστό ως σπήλαιο Abrskil, στην περιοχή Ochamchira.

Trio Mandili - Qalo

Το τραγούδι του γκιώνη

Στον νυχτερινό ουρανό
τα άστρα κλαίνε συγκινημένα
από το μοναχικό και θλιμμένο 
τραγούδι του γκιώνη.

Σαν βάρδος αρχαίος
σαν ψάλτης ακούραστος
τραγουδά μια ιστορία
με πόνο και συντριβή.

Ακούω κι εγώ
τη σκοτεινή μελωδία τούτη
που το νυχτοπούλι φτιάχνει
και κλαίω μαζί του.

Jgufi Bani-Game Of Thrones OST-Georgian Edition

Ένας βιβλιοθηκάριος γράφει για έναν ηθοποιό

vivliothekarios
Μια φορά κι έναν καιρό κρυώναμε και νιώθαμε μόνοι. Και φτιάξαμε ένα παραμύθι για να ζεσταθούμε.

Ήταν λοιπόν ένας άνθρωπος. Ήταν ηθοποιός κι έπαιζε σε παραστάσεις που τις έβλεπε πολύς κόσμος, πάνω του έβλεπες τον θαυμασμό, την αγωνία, τη λατρεία, τη συμπόνια του κόσμου. Ήταν ηθοποιός, έμπαινε δηλαδή στις ζωές πολλών ανθρώπων, γινόταν ο ίδιος πολλοί άνθρωποι: άλλοτε γινόταν βασιλιάς, άλλοτε αγρότης, γέρος, ερωτευμένος νέος ή πατέρας, μια φορά έγινε γυναίκα, άλλοτε έμπορος κι άλλοτε άνεργος. Δεκάδες άνθρωποι και η μοίρα και η ζωή τους πάνω στη σκηνή. Ήμασταν σίγουροι πως δεν ήταν μόνος.

Μια μέρα τον είδαμε να κάθεται σε ένα μπαρ, αργά τη νύχτα μετά την παράσταση. Δεν ήταν δίπλα του κανείς και δεν μιλούσε με κανέναν. Έπινε ουίσκυ και γύρω του κείτονταν άδεια ποτήρια, σκισμένες μάσκες, ρούχα παράξενα, λέξεις και φράσεις, σκηνικά και χειροκροτήματα.


Κι έζησε αυτός καλά – κι εμείς κρυώναμε περισσότερο από πριν.

***
Ο πίνακας είναι του Oswaldo Guayasamin