Σε αυτό το είδος ανήκουν ποιήµατα επικής µορφής µε ιστορικό πυρήνα. Κοινό χαρακτηριστικό τους είναι ο εγκωµιαστικός τους χαρακτήρας. Το εγκώµιο απευθύνεται προς τον ίδιο τον αυτοκράτορα, τα µέλη της αυτοκρατορικής οικογένειας ή ακόµη και άλλα εξέχοντα πρόσωπα της πολιτικής και στρατιωτικής ζωής. Οι ποιητές προέρχονται συνήθως από το περιβάλλον του παλατιού. Στα ποιήµατά τους προβάλλουν την αυτοκρατορική ιδεολογία και συχνά βασίζονται σε προσωπικές εµπειρίες τους. Γι' αυτό το λόγο η αξία τους ως ιστορική πηγή είναι συχνά σηµαντική. Πολλά έργα του 5ου και του 6ου αιώνα τα γνωρίζουµε µόνο αποσπασµατικά από σπαράγµατα παπύρων, ενώ άλλα πρωιµότερα δε σώθηκαν, όπως ένα έπος που συνέθεσε η αυτοκράτειρα Ευδοκία για τη νίκη του συζύγου της Θεοδοσίου Β΄ εναντίον των Περσών το 422. Ας δούµε όµως ορισµένους από τους αξιολογότερους ποιητές του είδους την περίοδο την οποία εξετάζουµε: Γεώργιος Πισίδης (7ος αιώνας): Εξύµνησε σε χιλιάδες δωδεκασύλλαβους στίχους τις αρετές του αυτοκράτορα Ηρακλείου και ιδιαίτερα τις πολεµικές επιτυχίες του κατά των Περσών και των Αβάρων. Τα σηµαντικότερα έργα του είναι τα εξής: 1. Πρὸς Ἡράκλειον τὸν βασιλέα ἐπανελθόντα ἀπὸ Ἀφρικῆς καὶ βασιλεύσαντα καὶ κατὰ Φωκᾶ βασιλέως. 2. Εἰς Ἡράκλειον τὸν βασιλέα καὶ εἰς τοὺς Περσικοὺς πολέµους καὶ ὅτε ἐξήρχετο ἀπὸ τῆς πόλεως ή Εἰς τὴν κατὰ τῶν Περςῶν ἐκστρατείαν Ἡρακλείου τοῦ βασιλέως (Expeditio Persica). 3. Εἰς τὴν γενοµένην ἔφοδον τῶν βαρβάρων καὶ εἰς τὴν αὐτῶν ἀστοχίαν, ἤτοι ἔκθεσις τοῦ γενοµένου πολέµου εἰς τὸ τεῖχος τῆς Κωνσταντινουπόλεως µεταξὺ Ἀβάρων καὶ τῶν πολιτῶν (Bellum Avaricum). 4. Ἡρακλειάς, ἤτοι εἰς τὴν τελείαν πτῶσιν Χοσρόου τοῦ βασιλέως Περσῶν. Τα έργα του, που ο χρόνος συγγραφής τους τοποθετείται µεταξύ του 610 και του 630, αποτελούν σηµαντική ιστορική πηγή για τη γνώση της εποχής του Ηρακλείου και παράλληλα τυπικό δείγµα προπαγανδιστικής λογοτεχνίας. Θεωρείται ο εισηγητής και ο σηµαντικότερος εκπρόσωπος του βυζαντινού ιστορικού έπους. Ο Πισίδης γράφει σε ιαµβικό τρίµετρο µε τέτοια επιδεξιότητα που απετέλεσε πρότυπο και σηµείο αναφοράς για τους µεταγενέστερούς του ποιητές. Θεωρείται ότι εκείνος πρώτος διαµόρφωσε τον Βυζαντινό δωδεκασύλλαβο από τον ιαµβικό τρίµετρο στίχο. Χαρακτηριστικό της εκτίµησης που έχαιρε είναι ότι ο Ψελλός τον συνέκρινε µε τον Ευριπίδη. Ο Θεοδόσιος Γραµµατικός (8ος αιώνας) αναφέρεται στην πολιορκία της Κωνσταντινούπολης από τους Άραβες το 717-718, ενώ ο Θεοδόσιος ∆ιάκονος (10ος αιώνας) µιλά για την άλωση της Κρήτης από τους Βυζαντινούς το 961, µε την αφορµή της θριαµβευτικής επιστροφής του νικητή της Κρήτης Νικηφόρου Φωκά τον Απρίλιο του 963.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου